HT Gastro
Keşfet

Bugün mutfakta B12 var

Son zamanlarda her şeyi yaşadığımız gündeme bağlıyoruz. Çok yorgunum, unutkanım, elim ayağım uyuşuyor, yerimden kalkacak halim yok... Evet, gündem sıkıntı ama her şeyin suçlusu da gündem değil. Bütün bunlarda B12 vitaminin eksikliğinin de payı olduğunu unutmayalım.

Giriş: 11.07.2023 - 12:27 Güncelleme: 11.07.2023 - 12:28
Haberler Gastro Keşfet B12 eksikliği ve doğru beslenme

Vücudumuz bunu kendi üretmiyor. Peki, nerede saklı? Aslında kendileri mutfağımızda elimizin altında. Önce İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya’ya kulak veriyoruz, sonra hepimize terapi olacak, şifa olacak mutfağımızın yolunu tutuyoruz;

1. B12 vitamini nedir ne değildir?

26042000 12 vitamini suda çözünebilen vitaminlerden birisidir. DNA sentezinde, yağ asitleri ve amino asitlerin vücut içinde kullanımını sağlama gibi vücuttaki birçok fonksiyonun gerçekleşmesinde rol alır. Dolayısıyla birçok hücre tipinin ihtiyaç duyduğu bir vitamindir. Temel olarak, sinir sistemi sağlığı, beyin fonksiyonları ve alyuvar üretimi için gereklidir.

2. B12’nin önemi ve faydaları nelerdir?

B12 vitamini sinir sisteminin normal işlevini sürdürmesi için çok önemlidir. Ayrıca alyuvar denilen, kırmızı kan hücrelerinin yapımında da bir rol oynar. Vücudumuzun genetik kodlarını taşıyan DNA isimli moleküllerin yapımına yardımcı olur. Vücuttaki hemen her hücrenin enerji üretimi de B12 vitaminine bağlıdır. Dolayısıyla, iyi çalışan bir metabolizma için B12 vitamini olmazsa olmazdır diyebiliriz.

3. B12 eksikliği belirtileri nelerdir ve eksiklik sonucunda vücudumuzda ne gibi değişiklikler meydana gelir?

Vücutta yorgunluk, halsizlik, depresyon, unutkanlık, baş ağrısı, bulanık görüş, çarpıntı, kilo artışı, kilo vermede zorlanma, sinir sistemi sorunları, ağız içi yaraların oluşması B12 eksikliğinin belirtileridir. Bunun sonucunda vücudumuzda, kansızlık ortaya çıkabilir. Bu duruma bağlı yorgunluk, halsizlik, çarpıntı, baş ağrısı görülebilir. El ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, sinir sistemi zayıflamasına bağlı zihin bulanıklıklar görülebilir. Hücre yenilenmesi yavaşlayacağı için metabolizma hızı yavaşlar ve kilo artışı meydana gelebilir. Gençlerde unutkanlık, ileri yaşlarda hafıza kayıpları oluşur. Kas sisteminde zayıflık oluşması nedeniyle özellikle bacaklarda kasılmalar meydana gelir.

4. Peki, kimler B12 eksikliği taşır?

Gastrit, çölyak hastalığı ve iltihaplı bağırsak hastalığı gibi besin emilim sorunlarına yol açan rahatsızlıklara sahip olan kişilerde B12 eksikliği sıkça görülür. Veganlar beslenenlerde, hayvansal gıda tüketmediklerinden genellikle B12 eksikliği olur. Ayrıca, sık alkol tüketenler, yetersiz beslenen çocuklar veya hamileler, B12 eksikliğine yol açabilecek ilaçları kullananlar (mide ilaçları, metformin türevi diyabet ilaçları), AIDS hastası veya HIV pozitif kişiler B12 eksikliği riskiyle karşı karşıyadırlar.

5. B12 eksikliği nasıl tedavi edilir?

B12 eksikliği; B12 hapları ya da B12 iğnesi ile kısa sürede tedavi edilebilir. Bu noktada, önemli olan eksikliğin nedenini tespit edip ona yönelik bir tedavi yolu izlemektir. Pankreas, mide ve ince bağırsağın fonksiyonlarının yetersizliği veya vitamininin emilim problemlerine neden olan çeşitli hastalıklar varsa eğer onların tedavisiyle B12 eksikliği de ortadan kalkacaktır.

6. Kilo vereme konusunda zorlanıyorsak suçlusu B vitamini mi?

Kilo vermede zorlanıyorsak suçlulardan biri de B12 vitamini eksikliği diyebiliriz. B12 kaynakları olan organ etleri, kırmızı et, tavuk ve diğer hayvansal ürünler protein kaynaklarıdır. Proteinler vücudumuzun büyüme, yenilenme ve onarımından sorumlu besin öğeleridir. Eğer hayvansal protein alımımız yetersiz ise hücre yenilenmesi yavaşlayacağı için ve B12 eksikliğine bağlı kansızlıkla meydana gelen hücre içi oksijen seviyesi azalacağı için metabolizma hızı doğru ve/veya dolaylı yoldan azalır. Metabolizma hızımızın yavaşlamasına bağlı olarak kilo alımı kaçınılmaz hale gelebilir, kilo verme hızı hem metabolizma rahatsızlıklarından kaynaklı yavaşlayabilir hem de B12 eksikliğinin yorgunluk, halsizlik depresyon gibi yan etkileri nedeniyle hareket seviyesinin azalmasına bağlı yavaşlayabilir.

7. B vitaminini hangi besinlerde yoğun olarak bulunur ve mutfağımıza nasıl sokabiliriz?

B12 vitamini karaciğer, dalak gibi sakatatlar da, midye, istiridye, karides gibi kabuklu deniz ürünlerinde, alabalık, ringa, uskumru ve ton balığında, süt, yoğurt, peynir, yumurta gibi ürünlerde bulunmaktadır. B vitaminini mutfağımıza en kolay şekilde yemeklerinizi kıymalı veya parça et gibi hayvansal protein kaynaklarıyla zenginleştirerek, gün içerisinde 2-3 porsiyon süt, yoğurt, ayran, kefir gibi süt grubu tüketerek, her gün mutlaka yumurta tüketerek sokabiliriz.

8. Besinlerle aldığımız B vitamini ihtiyacımız karşılanır mı?

Sağlıklı, metabolik bir sorunu olmayan kişiler yeterli ölçüde B12 içeren gıdaları tüketirlerse, B12 ihtiyaçlarını besin yoluyla karşılayabilirler. Ancak emilim sorunları, midebağırsak rahatsızlıkları veya emilimi azaltan ilaç kullanımı gibi vücudun B12 kullanımını azaltan durumlar kişide mevcutsa, ihtiyacını besin yoluyla karşılaması güçtür.

9. Hangi besinler B vitamini eksikliğine neden olur?

Hızlı kilo vermek amacıyla kullanılan laksatif ürünler, tek tip beslenmeye yönelik diyetler, doktor önerisi harici kullanılan antibiyotikler, alkol ve sigara kullanımı, paketli ve işlenmiş ürünler, meşrubatlar, gazlı içecekler gibi ürünlerin kullanımında bağırsak yüzeyine zarar vererek B12 eksikliğine neden olur.

10. B12 seviyemizin kaç olması gerekmektedir?

Vücudun hiçbir hücresinin B12 eksikliği sorunu yaşamaması, hücrelerin fonksiyonlarını verimli bir şekilde gerçekleştirebilmesi için kandaki B12 seviyesinin 500-800 pg/ml aralığında olması gerekir.

TAVUKLU MANTAR TARİFİ

MALZEMELER

  • 600 gram kuşbaşı tavukgöğsü
  • 300 gram kültür mantarı
  • 3 yemek kaşığı zeytinyağı
  • 1 adet domates
  • 1 çay kaşığı karabiber
  • 1 tatlı kaşığı kekik
  • 1 çay kaşığı tuz
  • 2 adet yeşilbiber
  • 2 adet kapya biber

NASIL YAPILIR?

  • 3 yemek kaşığı zeytinyağını tavada kızdırılır. 600 gram kuşbaşı doğranmış tavuk göğüslerini, suyunu salmaması için yüksek ateşte sotelenir.
  • Ardından 2 adet doğranmış yeşil ve kırmızı biberler ilave edilir.
  • 300 gram doğranmış mantarı da ekleyip, suyunu salıp çekene kadar sotelenir.
  • 1 adet kabukları soyulup doğranmış domates, 1 çay kaşığı tuz, 1 çay kaşığı çekilmiş tane karabiber ve 1 tatlı kaşığı kekik eklenir.
  • 15 dakika boyunca pişmeye bırakılır.
Bu içeriği paylaş
İLGİLİ İÇERİKLER