Efsane Şef Paul Bocuse anısına, Lyon’da...

Gastronominin başkenti olarak kabul edilen Lyon, onun yuvasıydı adeta. Fransa’nın sahip olduğu bir efsanevi bir değerdi desem yanlış olmaz. Aile geleneğini bozmayarak 16 yaşında aşçılığa başlayan Bocuse, dünyanın en büyük aşçıları arasında yer alıyordu. Legion d'honneur nişanına iki kez layık görülmüştü. İşte ben de bu maharetli ustayı anmak için şahane kent Lyon’dayım.

Yeni Fransız Mutfağı Lyon’da şekillendi

Burası tam anlamıyla bir gastronomi başkenti. Zira efsanevi şef Paul Bocuse’ün yuvası. Kentte her yer Bocuse desem emin olun yalan söylemiş olmam. Şef’in burada dünyaca meşhur mutfak sanatları okulu olmasının yanı sıra bir de 3 yıldızlı restoranı bulunmakta. Dolayısıyla siz de bir hafta diyeti bozun, kendinizi Lyon’lu şeflerin mutfağına atın. Çünkü, Lyon sadece Fransa'nın değil, Avrupa’nın ve hatta dünyanın da en büyük gastronomi merkezi. Günümüz insanının yeme-içme tarzı burada temellendirildi. Yeni Fransız Mutfağı burada şekillendi.

Lyon'un devrim yaratan ağız tatları

Lyon tam bir gastronomi merkezi. Bana kalırsa, Lyon mutfağı ile ilgili bilmeniz gereken iki önemli husus var. Birincisi: Paul Bocuse ikincisi: Bouchon.

1 - Paul Bocuse: Fransız mutfağının en efsaneleşmiş şeflerinden biri olarak kabul ediliyor. Bu efsanevi şef tam bir ekol. Adına yarışmalar düzenlenen ustanın, kentin bir çok yerinde portresi bulunmakta. Kendisinin yemekleri son zamanlarda eski tarz kabul edilip bol bol eleştiriliyor olsa da çoğu insan gerçek bir usta olarak tanımladığı için dünyanın bir numarası olarak kabul edilmekte. Onu yetiştirense: MereBrazier. Mere tanım olarak, 1900’lü yılların başlarında ipek ticareti yapan zenginlere yemek pişiren anaç kadınlara verilen ad aslında. Sonraki yıllarda ülke finansal krize girince mere’ler bouchon adı verilen kendi lokantalarını açmış ve Lyon halkını beslemeye başlamış. Lyon’da Paul Bocuse’nin kendisine ait 3 Michelin yıldızlı l’Aubergedu Pont de Collonges adlı restaurantı bulunmakta.

2 - Bouchon: Lyon’a özgü bir restaurant türü. İçinde sakatatı ağırlıklı olarak barındıran bir mutfak. Dana beyninden işkembe sosisine, burun ve kulağa her türlü iç organ ve uzuv var menülerinde. Oldukça da yağlı yemekleri kapsayabiliyor. Eskiden şehirden geçen ve civarda konaklayan işçiler, Lyon’dan tekrar yola çıkmadan önce uzun süre onları idare etsin ve sağlam bir şekilde beslensinler diye çok daha yağlı yemekleri tercih ediyorlarmış, dolayısıyla Lyon mutfağı da bunun üzerine kurulmuş. Şehirde içerisi tıka basa insan dolu bol bol Bouchon görüyorsunuz. Ancak gerçek Bouchon’lar “Les Bouchons Lyonnais” sertifikalıları. Kentte sadece 14 adet gerçek bouchon var, ona göre.

Sadece gastronomide değil, sanayi ve bilişimde de 1 numara

Lyon, Fransa'nın güneydoğusunda önemli bir kent. Ülkenin 3. büyük kenti. Rhone ve Saone Nehirleri’ni merkez olarak kurulmuş. Gastronomi ve petrokimyasal endüstri üzerine eline hiçbir kent su dökemiyor. Rhône-Alpes bölgesinde yer alıyor ve Rhône yönetiminin de merkezi. Şehrin aynı zamanda Auguste ve Louis Lumière kardeşler nedeniyle, sinema tarihinde önemli bir yeri var. Lyon'da genelde kimyasal ve biyoteknik sanayisi hakim. Aynı zamanda Fransa bilişim teknolojileri ve yazılımlarının merkezi olarak ün salmış. UNESCO Dünya Mirasları listesinde. Özellikle eski şehir, Vieux Lyon bölgesi son derece kıymetli. Şehir tarihsel olarak da dünyanın ipek ticaretinin merkezi. Lyon içerisinde Interpol ve Euronews'in merkezi ile Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı'nı barındırıyor.

Yeme-içme mekanları

Lyon’da gezilecek, keşfedilecek fazlasıyla yerler var ama madem gastronominin başkenti diyoruz o halde size bol alternatifli mekanlar önerimi de yapmam gerekiyor. Buyurunuz Lyon’u Lyon yapan mekanlara.

Les Halles de Lyon Paul Bocuse

Paul Bocuse damgalı bir gastronomi merkezi. Old Town'ın dışında ama yürüme mesafesinde bulunuyor. Hem çeşit çeşit peynir, meze, et, balık, tatlı alışverişı yapabileceğiniz hem de oturup yemeğinizi yiyebileceğiniz “sofistike pazar” olarak nitelendirilebiliriz. Sadece gezmek bile son derece iştah açıcı. Özellikle deniz ürünlerini tatmanız tavsiyemdir. Deniz kıyısı olmamasına rağmen, Lyon'da böylesine bir ustalıkla deniz ürünü sunuyor olmaları ayrı bir meziyet.

Daniel & Denise Restaurant

Daniel et Denise, gerçek bouchonların en önemlilerinden. BouchonLyonnais olarak niteleniyor zaten. Sahibi ve şefi Joseph Viola. Şef Viola aynı zamanda ‘bouchonbirliği’nin de başkanı. Sadece mönü de bitmiyor iş. Masa örtüsünden bardaklara ve servis edilmesi gereken yemeklere kadar uyulması gereken sıkı bir kurallar listesi var. Şartları yerine getirirseniz gerçek bir bouchon olabiliyor ve sertifikayı alabiliyorsunuz.

Le Celeste

Konumu itibariyle kente en tepeden bakan restaurant-barlardan. Özellikle etlerini tavsiye ediyorum. Modern Fransız Mutfağı’nın yansımalarını görebiliyorsunuz mönüde. Son derece şık ambiyansı ile de özellikle akşam yemeklerinde favorimdir.

Jeremy Galvan Restaurant

Lyon’un en iyilerinden. Oldcity bölgesinde küçücük, sıcak ve rahat bir restaurant. Taze mevsimlik yiyecekler ve yerele dayalı bir mutfağı sözkonusu. Yaratıcı, farklı aromalı malzemeler kullanılan temalı mönüleri dikkat çekici. Balık ya da et tercihiniz olmalı.

Cafe des Federations

Cafe des Federations ya da Lyonlular'ın deyişiyle “Cafedes Feds”. Lyon’da gerek turistler gerek lokaller arasında son derece popüler. Burada Lyon mutfağını yakından tanıyabilirsiniz. Ama sakatat sevmeniz şart.

La Boite a Cafe (Cafe Mokxa)

Mokxa, Lyonlular tarafından çok seviliyor. Kruvasanları sabah 10 civarında bitmiş oluyor ne yazık ki. Tatlıları ise günlük olarak değişiyor. Küçük bir mekan olduğunu hatırlatayım.

Boulangerie du Palais

Fırın / pastane diyebiliriz. Turistik bir noktada ancak Lyon sakinleri de hayli rağbet göstermekte. Baget ve pek sevilen bir tatlı olan Brioche aux Pralines’i almak üzere buraya geliyorlar. Kapısında kuyruk olma ihtimali fazla.

Brasserie l’Ouest

Paul Bocuse’nin diğer işletmelerinden biri. Tam olarak Lyon mutfağı ağırlıklı olmadığı için damak tadı açısından daha uygun denilebilir. Fiyatlar da ana restoranına kıyasla daha makul. Mekanın geniş bir dış alanı var. Rezervasyon yaptırmak şart.

Bernachon

Bernachon, Lyon’daki en iyi tatlı dükkanlarından biri olduğu tartışmasız dünya çapında bir çikolatacı ve eminimki böylesini yememişsinizdir. Ayrıca çeşit çeşit pasta, tart ve kek de bulabilirsiniz.

Lyon’da en turistik cadde: Vieux Lyon Bölgesi / Rue St. Jean

Place St. Jean’dan başlayıp, Placedu Change’e kadar uzanan Rue St. Jean Lyon'un en turistik caddesi. Lyon'a dair her şeyi, her türlü hediyelik eşyayı bulmanız mümkün. Hemen paralelindeki biraz daha sakin Ruedu Bœuf da görülmeye değer nitelikte. Şehrin meşhur St. Jean Katedrali bu bölgede yer almakta. Bir başka görülmeye değer kilise de yine aynı bölgedeki St. Paul Church. Lyon'un en ikonik yapılarından biri Notre-Dame de Fourviere. Kentin birçok noktasından görebileceğiniz bu bazilika, kent merkezinden bakıldığında Disneyland kalesi gibi algılanabilir. Bu tarihi yapı 1800’lü yılların sonlarından bu yana Lyon'a tepeden bakıyor ve tartışmasız, şehrin en turistik yapılarından biri. Çıkmanızda fayda var çünkü tam buradan Lyon'un manzarasına hakim olabilirsiniz. Vieux Lyon metrosundan "Fourviere” füniküleri sizi kapısına kadar götürüyor. Wallart sevenler için özellikle Fresque de Lyonnais 'i görmeleri tavsiyemdir. Zira 7 katlı devasa bir apartmanın üstüne çalışılmış ve Lyon’dan çıkmış en ünlü, yetenekli, ikonik kişileri üzerinde barındıran bir sanat eseri. Üzerinde Küçük Prens, Lumiere Kardeşler, Antoine de St-Exupery, Maurice Sceve ve Paul Bocuse gibi birçok ünlünün çizimi bulunmakta. (Adres: 2 rue de la Martiniere)

Lyon’un en büyük meydanı: Place Bellecour

Lyon meydanı bir hayli fazla olan şehirlerden. Son derece kalabalık olan bu meydanlarda coşku da eksik olmuyor. En büyüğü Place Bellacour. Burası Fransa’nın üçüncü, Lyon’un ise en büyük meydanı olma özelliği taşıyor. Meydana Küçük Prens ve St Exupery’nin bir heykeli bulunuyor. Lyon’da gerçekleşen birçok etkinlik, konser, hatta protesto gösterisi için toplanma alanı bile genellikle Bellacour meydanı olarak belirleniyor. Kışın uygun hava koşulları olduğu takdirde buz pateni alanı, ya da yazın dönme dolap kurulduğu da oluyor. Meydanda aynı isimli bir metro durağı ve civarda bol miktarda kafe/restaurant bulunmakta. Ayrıca Lyon’un ana alışveriş sokakları Rue Auguste Comte ve Rue de la Republique de bu meydanın civarındalar.

Müzeler burada: Placedes Terraux

Placedes Terraux da bu şahane meydanlardan biri. Güzel bir kalabalığı var. Görsel açıdan da son derece ferahlatıcı bir meydan. Hem sabah kruvasanınızı alıp havanın keyfini çıkartabilirsiniz, hem de akşamüstü kokteylini yudumlarken canlılığa karışabileceğiniz hareketli bir meydan. Güzel sanatlar müzesi, Lyon City Hall ve son derece ihtişamlı Bartholdi Çeşmesi de bu meydanda bulunuyor. Lyon Güzel Sanatlar Müzesi'ne girer girmez, Rodin’in L'Ombre’si karşınıza çıkmakta. Müze Fransız, İtalyan, İspanyol ve Flemenk ressamlara göre ve dönem dönem kategorilendirilmiş. Degas, Manet, Renoir, El Greco, Pablo Picasso gibi onlarca ünlü ressama ait eser görebiliyorsunuz. Ayrıca Mısır ve Orta Doğu’ya ayrılmış odaları da mevcut. Meydanın hemen arkasındaki “Placa de la Comedie”de “Opera de Lyon” bulunmakta. Binası şahane.

Sinema Lyon’da doğdu : Musee Lumiere

Beyazperdenin de doğum yeri Lyon. Sinematografinin doğuşunda en büyük payı olan Lumiere Kardeşler'e adanmış bu müzede, hem Auguste ve Louis Lumiere ile ilgili daha fazla bilgi edinebiliyor, hem de sinema dünyasının ilklerini kendi gözlerinizle görebiliyorsunuz. (Adres: 25 Ruedu 1er)

Musee d’art Contemporain de Lyon

Lyon Modern Sanat Müzesi'nde daha çok uluslararası projelere ağırlık verilmekte. Gitmeden önce dönem olarak hangi sergilere denk geldiğinizi kontrol ederseniz yararınıza olur. En alt katta orijinal kitaplar bulabileceğiniz bir mağazaları mevcut. Pazartesi ve Salı günleri kapalıdır.

Vazgeçemeyeceksiniz: Croix-Rousse Bölgesi

Lyon’a gelen bir çoğunun favori bölgesi burası. Croix-Rousse şehrin bohem bölgesi. Her sokağından karşınıza bir galeri, orijinal bir dükkan, bir sokak sanatı örneği ya da küçük sevimli bir kafe çıkabiliyor. Dev bir mural çalışmalarından bir kesit bu bölgede de mevcut, ismi Murdes Canuts. Bu arada Montee de la Grande Cote 'da bu bölgenin en işlek ve sevimli sokaklarından. Aslında oldukça uzun bir yokuş, ancak hem butik ve kafelerle dolu, hem de sizi en tepeye, panaromik bir şehir manzarası görebileceğiniz yüksekliğe ve bölgenin ana meydanına kadar ulaştırıyor. Bölgedeki Spacejunk adlı küçük galeride oldukça ilginç sergiler oluyor, Ruedes Capucins üzerinde, mutlaka uğrayınız Passage Thiaffait’teki Le Villagedes Createurs’u önemli zira burası hem tarihi 19.yy’a uzanan bir pasaj, hem de günümüz itibariyle küçük tasarım dükkanlarının ve minik kahvecilerin olduğu bir alana dönüşmüş.

Lyonlular’ın favorisi: Museedes Confluences

Museedes Confluences daha önce gördüğümüz müzelerin pek çoğuna benzemiyor. Ama yalnızca mimarisini görmek için bile gidilebilecek kadar ilginç bir binaya sahip. Daha çok “antropolojik” bir müze diyebiliriz. Müze kendi içinde “Biz kimiz?” “Nereden geldik? ve “Ne yapıyoruz” şeklinde sınıflandırılmış. Evrimden, farklı toplumlarda ölümün nasıl karşılandığına, diğer canlılar arasında insanın edindiği konumundan, Big Bang Theory’e kadar birçok alan ile ilgili ögeler görebilmek mümkün. Özellikle Lyon'lular çok ilgi gösteriyor.