Mazeret izni kaç gün?

Yaz ayları ev taşımalarının yoğun olduğu bir dönem. Taşınma amacıyla izin kullanımı özel sektör işyerlerinde zaman zaman tartışma konusu olabiliyor.

Memurların mazeret izinleri Devlet Memurları Kanunu’nda, işçilerin mazeret izinleri ise İş Kanunu'nda düzenlenmiştir. Her iki kanunda da taşınma iznine ilişkin bir hüküm bulunmuyor. Bununla birlikte memurlar taşınma işlemleri için amirlerince idari izinli sayıldıklarından sorun yaşanmıyor.

İş Kanunu’nda taşınma ile ilgili bir hüküm bulunmamakla birlikte bireysel veya toplu iş sözleşmesine taşınma izni hükmü konulabiliyor. Sözleşmede hüküm bulunması halinde işçi taşınma nedeniyle ücretli izinli sayılıyor. Sözleşme ile belirlenen taşınma izni süresi, işletmeden işletmeye değişiyor. Bu süreler yıllık ücretli izin sürelerinden indirilmiyor. Sözleşmede hüküm olmayan işletmelerde ise taşınma izni konusunda inisiyatif işverende bulunuyor. İşveren taşınma iznini yıllık izinden sayabilir, yıllık izinden mahsup etmeden ücretli izin kullandırabilir veya ücretsiz izin verebilir.

EVLENME İZNİ

İşçilerin evlenme izni sadece 3 gündür. Memurların evlenme izni ise 7 gündür. Çocuğu evlenen işçinin mazeret izni bulunmuyor, yıllık izninden kullanması gerekiyor. Memurlar ise çocuklarının evlenmesi durumunda da 7 gün mazeret izni kullanabiliyor.

BABALIK İZNİ

Eşi doğum yapan memur, isteği halinde on gün babalık izni kullanabiliyor. İşçilerin babalık izni süresi beş gündür.

EŞİNİN AİLESİNİN VEFATINDA MAZERET İZNİ

Memurlar, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşlerinin ölümünde 7 gün mazeret izni kullanabiliyor. İşçilerin ise sadece kendi ana, baba ve kardeşlerinin ölümünde mazeret izni hakkı bulunuyor. Memur kayınbiraderinin ölümünde 7 gün mazeret izni kullanabilirken, işçi, kayınpederinin, kayınvalidesinin veya kayınbiraderinin ölümünde mazeret izni kullanamıyor. İşçinin, çocuğunun ölümünde kullanabileceği mazeret izni ise 3 gün ile sınırlı bulunuyor.

YILLIK MAZERET İZNİNDE SINIR VAR MI?

İş Kanunu’nda, bir yıl içinde kullanılabilecek toplam mazeret izni süresi konusunda sınırlama bulunmuyor.

Memurların babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi; eşinin, çocuğunun ölümü; kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde kullanılan izinler için sınır bulunmuyor. Bunların haricinde bir yıl içinde kullanılabilecek mazeret izinleri ise 10 gün ile sınırlı. Zaruret halinde 10 gün daha mazeret izni verilebiliyor ancak ilk 10 günden sonraki süre yıllık izinden düşülüyor.

İŞÇİ VE MEMUR ÇOCUK İZNİNDE EŞİT

En az yüzde 70 oranında engelli veya sürekli hastalığı olan çocuğu bulunan memur ve işçilerin mazeret izinleri eşit. Her ikisinde de bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar ücretli izin verilebiliyor. On günlük mazeret izni anne veya babadan sadece biri tarafından kullanılabilir.

Doğum yapan işçi ve memurlara doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 hafta analık izni veriliyor. Çoğul gebelik halinde doğum öncesi süreye 2 hafta ekleniyor.

Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler hem işçide hem de memurda babaya kullandırılıyor.

Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen işçi ve memurlara da 8 hafta izin veriliyor.

Analık izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ve memur ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçi/memurlara istekleri hâlinde birinci doğumda 2 ay, ikinci doğumda 4 ay, sonraki doğumlarda ise 6 ay süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin veriliyor. Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün ekleniyor. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanıyor.

SÜT İZNİ

Kadın işçilerin bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde 1,5 saat süt izni hakkı bulunuyor.

Kadın memurlar ise ilk altı ayda günde 3 saat, ikinci altı ayda günde 1.5 saat süt izni kullanabiliyor.