Ramazan bayramında teşrik tekbirleri ne zaman başlar? Ramazan bayramında teşrik tekbiri getirilir mi?
Teşrik kelimesi "yüksek sesle tekbir almak, bayram namazını kılmak için musallâya çıkmak" anlamına gelir. Ramazan bayramının gelmesi ile birlikte milyonlarca mümin Ramazan bayramında teşrik tekbiri getirilir mi sorusunun yanıtını araştırmaya başladı. İşte teşrik tekbiri ne zaman ve nasıl getirili sorularının yanıtları...
Kur’ân-ı Kerîm’de teşrîk kelimesi geçmemekle birlikte bu tekbirlere ve teşrîk günlerine delâlet eden âyetler yer almaktadır. Bazı âlimler, kelimenin “tekbiri yüksek sesle söylemek” anlamıyla bağlantı kurup tekbirlere bundan dolayı teşrîk isminin verildiğini söylemişlerdir. Ramazan bayramında teşrik tekbirleri ne zaman başlar? Ramazan bayramında teşrik tekbiri getirilir mi?
RAMAZAN BAYRAMINDA TEŞRİK TEKBİRLERİ GETİRİLİR Mİ, NE ZAMAN BAŞLAR?
Teşrik tekbirleri Kurban bayramında getirilir, Ramazan bayramında getirilmesinde de herhangi bir sakınca yoktur.
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı tarafından "Teşrik tekbirlerinin dinî hükmü nedir, bu tekbirleri kimler ne zaman getirir?" sorusuna verdiği yanıt şöyle:
Hz. Peygamberin (s.a.s.), kurban bayramının arefe günü sabah namazından başlayarak bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, ikindi namazı da dâhil olmak üzere farzlardan sonra teşrik tekbirleri getirdiğine dair rivayetler vardır (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, III, 315; Dârekutnî, es-Sünen, III, 439, 440).
Buna göre Hanefîlerde tercih edilen görüşe göre arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar 23 vakit, her farzın ardından teşrik tekbiri getirmek, kadın erkek her Müslümana vaciptir. Teşrik günlerinde kazaya kalan namaz aynı günlerde kaza edilirken teşrik tekbirleri de getirilir. Teşrik günleri çıktıktan sonra kaza edilmeleri hâlinde ise tekbir getirilmez. Namaz kaza edilmedikçe tekbirler kaza edilmez (Serahsî, el-Mebsût, II, 43-44; İbnü’l-Hümâm, Feth, II, 82). Şâfiî mezhebine göre ise teşrik tekbirleri sünnettir (Mâverdî, el-Hâvî, II, 500-501).
TEŞRİK TEKBİRİ NASIL GETİRİLİR?
Hanefî, Hanbelî, Zâhirî ve Zeydî mezheplerine göre teşrîk tekbirleri “Allāhüekber Allāhüekber lâ ilâhe illallāhü vallāhü ekber Allāhüekber ve lillâhi’l-hamd” şeklindedir.
Şâfiîler ayrıca buna, “Lâ ilâhe illallāhü vallahü ekber Allāhüekber ve lillâhi’l-hamd; Allāhüekber kebîren ve’l-hamdü lillâhi kesîren ve sübhânallāhi bükraten ve asîlâ” lafızlarının eklenmesinin uygun olacağını, ardından, “Lâ ilâhe illallāhü ve lâ na‘büdü illâ iyyâhü muhlisîne lehü’d-dîne ve lev kerihe’l-kâfirûn; Lâ ilâhe illallāhü vahdeh sadaka va‘deh ve nasara abdeh ve hezeme’l-ahzâbe vahdeh; Lâ ilâhe illallāhü vallāhü ekber” ibarelerinin katılmasının müstehap olduğunu söylemişlerdir.
TEŞRİK TEKBİRLERİ NE ZAMAN GETİRİLİR?
Teşrîk tekbirlerinin başlangıç ve bitiş vakitleri hususunda Hanefî mezhebinde tercih edilen ve günümüze kadar uygulanan Ebû Yûsuf ile İmam Muhammed’in görüşlerine göre arefe günü sabah namazı ile bayramın dördüncü günü ikindi namazı arasında yirmi üç vakit farz namazdan sonra, Ebû Hanîfe’ye göre ise sadece arefe günü sabah namazı ile bayramın birinci günü ikindi namazı arasında sekiz vakit farz namazın ardından tekbir alınır. Mâlikîler’e göre teşrîk tekbirleri, bayramın birinci günü öğle namazından dördüncü günü sabah namazına kadar on beş vakit farz namazın arkasından alınır. Hanbelîler ve Şâfiîler, teşrîk tekbirlerinin vaktini kişinin hac görevini ifa edip etmemesine göre belirlemişlerdir.
Şâfiîler’de tercih edilen görüşe göre hacda bulunan kişi, telbiye görevinin bitimini izleyen bayramın birinci günü öğle namazı ile dördüncü günü sabah namazı arasında tekbir getirir; hacı olmayanlar da bu konuda onlara tâbidir. Hacı olmayanların arefe günü akşam namazı ile bayramın dördüncü günü sabah namazı veya arefe günü sabah namazı ile bayramın dördüncü günü ikindi namazı arasında tekbir getirecekleri şeklinde iki görüş daha bulunmaktadır; Şâfiî çevrelerinde uygulama bu son görüş doğrultusundadır. Hanbelîler’e göre hacılar bayramın birinci günü öğle namazı ile dördüncü günü ikindi namazı, hacı olmayanlar arefe günü sabah namazı ile dördüncü günü ikindi namazı arasında tekbir getirir. Zâhirîler’e ve Zeydîler’e göre arefe günü sabah namazı ile bayramın son günü ikindi vakti, Ca‘ferîler’e göre ise bayramın birinci günü öğle namazı ile üçüncü günü sabah namazı arasında tekbir alınır.
