Vergi az arttı, devletin 10 milyarlık kazancı oldu

Sigara ve vergi sorunu Türkiye'nin gündeminden düşmüyor. Son olarak otomatik olarak sigarada 6 aylık ÜFE kadar artırılacakken daha az artırılan ÖTV'nin devletin 10 milyar liralık vergi kaybını önlediğini dile getiren BAT Türkiye, Kafkaslar ve Kuzey Kıbrıs Bölge Direktörü Alper Yüce, 2022 yılı için ÜFE oranında vergi artışı ve buna bağlı olarak fiyat zammı söz konusu olsaydı devletin vergi kaybının 30 milyar TL civarında olacağı tahmin ediliyordu. Bu karar neticesinde kaybın azalarak, daha düşük seviyelerde yaklaşık 20 milyar TL düzeyinde olacağını öngörüyoruz" diye konuştu.

BREZİLYA VE MALEZYA GİBİ OLABİLİRİZ

Yüce, kaçağın yarattığı en önemli iki sorunu ise içeriğinin ne olduğunun devlet tarafından denetlenemediği tehlikeli ürünlerin pazarda var olması ve halk sağlığını tehdit etmesi ile devletin gelirlerinde önemli kayıp oluşturması olarak sıraladı. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre dünyada yasa dışı ticaretin içinde yasa dışı tütün mamullerinin oranının yüzde 10 olduğunu belirten Yüce şu bilgileri verdi, "Brezilya'da 2011 – 2012 yılları arasında vergi artışı neticesinde ve kaçakla etkin mücadele edilememesi neticesinde kaçak yüzde 45 oranına kadar yükseldi. Malezya’da, yine vergi artışı ile başlayan bir tetiklenme ve önlemlerin yetersiz kalması sonucu kaçak pazarı 4 yıl içerisinde yüzde 65’e ulaştı. Zamanında ve yeterli müdahale gelmezse, bugünkü vergi yapısının da devam etmesiyle Türkiye olarak biz de bu ülkeler gibi geri dönülemez bir noktaya gelebiliriz." Yüce'ye göre çözüm ise vergi artışının ÜFE’den koparılarak pazar dinamiklerine bağlı bir modele oturtulması.

DAHA İYİ BİR GELECEK İÇİN DÖNÜŞÜYOR

Yüce şirket ile ilgili ise şu bilgileri verdi: "BAT tüm dünyada yeni kategorilerle büyümeye odaklanıyor. Şirket, 2030 yılına kadar 50 milyon yetişkin tütün ürünü kullanıcısının yeni kategorilerden oluşan portföydeki ürünleri talep edeceğini öngörerek bu talebe yanıt vermeyi hedefliyor. Bu kapsamda şirket büyük bir değişim süreci yaşıyor. Potansiyel olarak riski azaltılmış yeni kategori ürünleri için Ar-Ge çalışmaları yürütüyor."

Yeni teknolojilere yatırım yapmak adına dünya genelinde toplam 7 Ar-Ge ve teknoloji merkezleri olduğunu belirten Yüce, “Hatta globalde, biyoloji, kimya, toksikoloji, duyusal bilim, aerosol analizi, ürün güvenliği, tüketici iç görüleri ve bitki biyoteknolojisi gibi özel çalışmaların sergilendiği sanal olarak da gezebileceğiniz bir Ar-Ge merkezimiz de var. Son yıllarda BAT global olarak yeni kategori ürün portföyünü geliştirmek, portföyü bilimsel kanıtlarla desteklemek ve olası sağlık etkilerini azaltmak için yılda yaklaşık 350 milyon sterlinlik yatırım yapıyoruz, tütün ısıtma ürünlerimiz için yaptığımız halihazırda pozitif sonuçlar aldığımız araştırmalar mevcut” diyor.

BÜYÜK DÖNÜŞÜM

Dünyada kamu otoriteleri daha düşük riskli ürünlere geçişi destekleyerek tütün zararının azaltılması (tobacco harm reduction, ‘THR’) programları yürütüyor. Bu programlar sonucunda giderek artan sayıda tüketici, sigarayı elektronik sigara ve tütün ısıtmalı ürünlerle (THP) ikame ediyor. Elektronik sigaralar son 20 yıldır ticari olarak ulaşılabilir durumdayken THP ürünleri görece yeni. İlk olarak 6 yıl önce Japonya’da piyasaya sunulan bu ürünler daha sonra diğer pazarlarda da satılmaya başlandı ve bugün 50’den fazla ülkede satılıyor. Alper Yüce, THP ürünlerinin, Türkiye’deki toplam pazarın yüzde 1’i civarında pazar payı olduğunu öngörüyor. Bu yüzde 1’lik payın tamamının da kaçak olduğuna dikkat çeken Yüce, “Diğer yandan Internal and Emergency Medicine dergisinde yeni kategori ürünlerimizle ilgili araştırma sonuçları yayınladı. Araştırmada, geleneksel sigara yerine BAT'nin Tütün Isıtma ürününe geçiş yapmanın, sigara içmeye devam eden kişilere kıyasla, belirli toksik maddelere maruz kalma ve sigaranın yol açabileceği potansiyel hastalıkların zararını önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koydu” diyor.

4.500 KİŞİYE İSTİHDAM

Türkiye'nin, Kafkaslar ve Kuzey Kıbrıs Bölgesi’ne liderlik etiğini anlatan Yüce, şunları kaydetti: "Türkiye’de 1.600’e yakın çalışanımız var. Doğrudan ve dolaylı 4.500 kişiye istihdam sağlıyoruz. Türkiye’ye gerçekleştirdiğimiz 2 milyar doların üzerinde yatırımımızla sektörümüze uzun yıllar üstüste ihracat alanında liderlik ettik. Samsun fabrikamızdan Türk tütününü dünyaya tanıtıyor ve BAT’ın globaldeki 45 fabrikası arasında üretimimizle 4. sırada yer alıyoruz. Global bağımsız araştırma şirketi Top Employers Institute tarafından Türkiye’deki fark yaratan İK uygulamalarımızla geçtiğimiz günlerde ‘Avrupa ve Türkiye’nin En İyi İşverenlerinden biri seçildik. 5’inci kez üst üste ödüle layık görülerek, Türkiye sıralamasında ilk 3 şirketten biri olarak yer aldık. Türkiye’deki merkez ofisimiz, dünyada mimarlık alanında son derece prestijli bir platform olan Office Snapshots tarafından 3.500 ofis arasından belirlenen en iyi ofisler arasında 13. sırada yer aldı."

136 MİLYON DOLARLIK İHRACAT

Yüce'nin değindiği diğer konular satır başları itibariyle şöyle oldu:

-Türkiye oryantal tütün üretiminde dünya lideri. Bu tütünleri yaklaşık 12.000 üretici aile yetiştiriyor. Üreticilerle her yıl sözleşme yapılıyor, eğitimler verilerek gelişimlerine destek olunuyor.

-Biz de Türk tütününü en çok kullanan şirketlerden biriyiz. 1950’li yıllardan itibaren, Türkiye’de yetişen oryantal tütünün en büyük alıcıları arasındayız.

-Global anlamda Türkiye’de yetişen oryantal tütünün %20’sini alıyor ve mali değeri 80 milyon dolara yakın olan yaklaşık %33’lük oryantal tütünü Türkiye’deki üretim faaliyetlerimizde kullanıyoruz.

-BAT global olarak ise Türkiye’den 13 milyon kilo tütün alıyoruz. Bunun 8 milyon kilosu global, 5 milyon kilosu BAT Türkiye için.

-Burley tütünü üretmek üzere geçen sene Samsun’un Bafra ilçesinde küçük bir deneme yaptık. (3 ton civarı) Bu senede ağırlıklı olarak Bafra’da 40-45 ton üretim hedefliyoruz. Başarılı olursak seneye endüstriyel büyüklükte üretime geçebilir noktaya gelinecek.

-Türkiye'nin toplam 1.2 milyar lira olan vergi gelirlerinin ÖTV+KDV %7’si tütünden geliyor.

-2020 yılında 195,8 milyon dolar, 2021 yılında ise 30’un üzerinde ülkeye toplam 136,1 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdik.

-Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Ege İhracatçı Birlikleri tarafından pekçok kez ihracat lideri ödülüne layık görüldük. En çok ihracat yaptığımız ülkeler arasında Romanya, Körfez Arap Ülkeleri, Irak, Libya ve İsrail yer alıyor.

-Samsun fabrikası, globaldeki tüm fabrikalar arasında üretim kapasitesiyle ikinci sırada.

-Fabrikadan, son iki yılda toplam 30 milyon doların üzerinde yarı mamul ihracatı gerçekleştirdik.

-BAT Türkiye olarak, üretim alanında Avrupa Birliği uyum süreçlerimizi geçtiğimiz yıllarda tamamlamıştık, önümüzdeki günlerde İtalya’ya ihracat gerçekleştirmeye başlayacağız. Diğer Avrupa ülkelerini de ihracat radarımıza alarak; önümüzdeki dönemde gerçekleştireceğimiz ihracatla hem yeni başarılara imza atmayı hem de ülkemizin ekonomi ve kalkınmasına sağladığımız katkıyı artırmayı hedefliyoruz.