İlk çocuk neden daha hızlı büyür?
Ağabey ve abla olmak, eve sizden daha küçük bir bireyin katılması, yaşınız kaç olursa olsun zihinsel olarak önemli bir etki bırakır. Bunun en temel göstergelerinden biri daha hızlı büyümek zorunda hissetmektir. Çünkü ağabey ya da abla olmak bunu gerektirir.
Eve yeni bir bebek geldiğinde, ilk çocuk üzerinde baskı hisseder ve bu aslında gereğinden hızlı büyümesine ve çocukluğunun yarım kalmasına neden olabilir. Anne ve babaların davranışları da bu durumu perçinler. Bu da kesinlikle iyi bir şey değildir. Kardeşi olan ilk çocuğun gözünden, üzerinde hissettiği baskı neye benzer? Kendinizi ilk çocuğunuzun yerine koyabilir ve ona göre davranmaya çalışarak sağlıklı bir zihin yapısıyla büyümelerini sağlayabilirsiniz.
1- Artık sorumluluk sahibiyim, kardeşim var
İlk çocuklar, kendilerini kardeşlerine karşı sorumlu hissederler. Anne ve babalarının kendilerinden daha yüksek beklentileri olduğunu düşünürler. Evde duydukları “sen ağabeysin/ablasın” veya “büyükler küçüklere yardımcı olurlar, örnek olurlar” gibi ifadeler, baskının artmasına neden olur. Birden fazla kardeş, ilk çocuğun çocukluk haklarının elinden alınması, olduğundan birkaç yaş büyük davranmaya zorlanması, ileride eksikliklere sebep olabilir.
2- Ben kardeşlerime örnek olmalıyım
İlk çocuklar, kardeşlerinin bakımında anne ve babalarının sorumluluklarını (isteyerek veya istemeyerek) paylaşma ihtiyacı hissedebilirler. Aradaki yaş farkı az olsa bile. Daha kendisi çocukken çocuk bakımına dahil olmaları, kişiliklerinin gelişimini etkiler. Bunlardan biri de mükemmeliyetçiliktir. Lider pozisyonuna geçmek, örnek olmak, ödevlerinin yapılmasından ev işlerine kadar pek çok fazla sorumluluk almalarına neden olabilir.
3- Hep ben hata yapıyorum
Kardeşlerin arasında tartışma çıktığında, küçük olan düştüğünde veya yaralandığında, aile büyüklerinin ilk çocuğu suçlamaları sık görülür. Sen büyüksün, neden kardeşine göz kulak olmadın, o daha küçük deriz. Uzmanlar bu konuda uyarıyorlar ve hatanın ilk çocuğa yüklenmemesi gerektiğinin altını çiziyorlar.
4- Ben büyüğüm, daha akıllı olmalıyım
İlk çocuklar üzerlerinde daha akıllı, daha olgun davranma baskısı hissederler. Çocukların arasında rekabet normaldir. Tüm çocukların ailelerinden eşit destek almaları çok önemlidir. Anne ve babalar tüm çocuklarını eşit severler. İlk çocuğun olgun ve akıllı davranmaya zorlanması, itilme ve baskıya neden olabilir.
5- Kardeşlerimi benden daha çok seviyorlar
Küçük çocuklar daha fazla ilgiye ihtiyaç duyarlar, yemekleri ve uykularından hastalıklarına kadar. İlk çocuğun bu durumu, kardeşlerine daha fazla sevgi gösterildiği olarak yorumlaması mümkündür. Yapılan araştırmalara göre annelerin %70’i küçük çocuklarına karşı daha fazla düşkün olduğu görülüyor. Çocukların ise sadece %15’i kendilerinin de kardeşleri ile eşit sevgi gördüklerini düşünüyor. Bu durum oldukça tehlikeli, özellikle ergenlik çağında büyük sorunlara yol açabiliyor. Tüm çocuklara eşit sevgi ve ilgi göstermek, kardeşler arasındaki bağı kurmanın da önemli bir yolu.
6- Alanım yok
Eve yeni bir kardeş geldiğinde, ilk çocuk sahip olduklarını kaybedeceğinden endişelenir. Odasını, oyuncaklarını ve elbette anne babasını paylaşmak zorunda kalacaktır. Bu durum çocukta alanını kaybetmek olarak algılanır. Uzmanlar, ilk çocuğun rızası olmadan eşyalarını paylaşmak zorunda bırakılmamasını, kendine ait oyuncakları, yatağı ve alanı olmasının sağlanmasını öneriyorlar. İlk çocuk özel bir alanı olduğunu anladığında, kardeşi ile iletişim kurmaya başlıyor.
