GES'e dayanak olabilecek KİT'ler

Hazine ve Maliye Bakanlığı dün TL'yi teşvik etmek için Gelire Endeksli Devlet İç Borçlanma Senedi (GES) ihraç edeceğini duyurdu. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre vatandaşların tasarruflarını TL cinsi varlıklarda değerlendirmesi için ihraç edilecek GES'lerin getirileri, gelir performansı güçlü olan ve bütçeye hasılat aktarımı yapan Kamu İktisadi Teşebbüslerinin (KİT) gelirlerine endeksli olacak. GES'lere konu KİT'lerin bütçeye aktarılan hasılatı beklenenin üzerinde geldiğinde yatırımcılara ilave getiri sunulacak.

GES'ler için talep toplama işlemleri 15 Haziran'da gerçekleştirilecek. İhraç edilecek senetler üç ayda bir yatırımcısına kupon getirisi sağlayacak olup kupon ödemelerinde asgari getiri garantisi olacak.

KİT'lerin gelir performansı GES getirisinde belirleyici unsur olacak.

Hazine henüz senet getirilerinin hangi şirketlerin gelirine ortak olacağını duyurmadı. Ancak şu anda mevcut KİT'ler şu şirketlerden oluşuyor:

1. Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ)

2. Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ)

3. Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ)

4. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

5. Türkiye Taşkömürü Kurumu

6. Türkiye Petrolleri A.O. (TP)

7. Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü

8. T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü (TCDD)

9. Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü (DHMİ)

10. Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KEGM)

11. Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü (ESK)

12. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)

13. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü (TMO)

14. Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR)

15. Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü (DMO)

16. Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE)

17. Türkiye Elektromekanik Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü

18. Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ)

19. Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii A.Ş (TÜRASAŞ)

20. Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (TŞFAŞ)

165 MİLYARI AŞTI

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın son yayımladığı verilere göre 2020'de KİT'lerin net satış gelirleri 2019'a göre yüzde 5.4 artarak 165.1 milyar liraya ulaştı. Bu şirketler 2019 yılında 42.7 milyon lira zarar ederken 2020'de 2.4 milyar lira kâr açıkladı.

YÜZDE 71.5'LİK ARTIŞ

Yine Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre KİT'lerden (Kamunun yüzde 86.68 ortaklığı olan Türk Telekom dahil) geçen yıl Hazine'ye 3 milyar 443 milyon TL hasılat aktarıldı. Temettü aktarımları geçen yıl bir önceki yıla oranla yüzde 71.5 yükseldi.

TOPLAM AKTARIMDA DÜŞÜŞ

Kamu bankaları ve diğer kurumlar da hesaba dahil edildiğinde geçen yıl devletin kurumlarından Hazine'ye aktarılan gelirlerin toplamı 40.1 milyar TL oldu. Toplam elde edilen gelirler 2020 yılına göre yüzde 15 geriledi.

ETİ MADEN İLK SIRADA

Geçen yıl Eti Maden 1.8 milyar TL ile Hazine'ye en çok temettü geliri aktaran şirket olurken, bu şirketi 1.1 milyar TL ile Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü (KEGM) takip etti. Türk Telekom'dan ise Hazine'ye 397.9 milyon liralık aktarım oldu. Eti Maden'in Hazine'ye temettü ödemesi 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 37, KEGM'ninki ise yüzde 87 yükseldi.

EN SON 2015'TE GELİR AKTARDILAR

TPAO, EÜAŞ, TEİAŞ, TETAŞ ve PTT gibi kurumlardan son 2015'ten bu yana Hazine'ye bir gelir aktarımı olmadı. Yukarıda da belirtildiği gibi Hazine hangi şirketlerin gelirine endeksleneceğini henüz duyurmasa da Eti Maden ve KEGM hem Hazine'ye aktardıkları miktar hem de geçen yıl gösterdikleri yüksek performansla öne çıkıyor.