Ford Otosan yatırımı neden önemli?

Koç Topluluğu ve Ford Motor Company ortaklığındaki Ford Otosan, Türk otomotiv sanayisinde son yılların en dikkat çeken yatırımına imza attı.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki 'Ford Otosan Gelecek Vizyon Toplantısı'nda paylaşılan detaylara bir kez daha bakmak gerekirse, Kocaeli'deki tesiste elektrikli ve bağlantılı yeni nesil ticari araç projelerinin hayata geçirilmesi amacıyla 2026 yılına kadar 2 milyar euroluk yatırım hayata geçirilecek. Söz konusu yatırım ile Otosan'ın Kocaeli fabrikalarındaki ticari araç üretim kapasitesi 650 bin adede çıkacak ve 130 bin adetlik batarya montaj kapasitesine ulaşılacak. Ayrıca, tesisteki istihdam da ilave 3 bin kişi ile 15 bin kişiye yükselecek.

Yatırımın bir diğer dikkat çeken noktası ise, Ford ve Volkswagen'in 2018 yılında yaptıkları anlaşma gereği, Otosan'ın Volkswagen'in yeni nesil ticari araçlarını da üretecek olması. Bu kapsamda, 2023 yılında 'Yeni Nesil Transit Custom' ailesinin dizel ve şarj edilebilir, hibrit elektrikli PHEV (Plug-In Hybrid) versiyonları ile tam elektrikli versiyonunu da üretmeye başlayacak Ford Otosan, Volkswagen'in 1 tonluk ticari araç modelini de Kocaeli'de üretecek.

VW'NİN VAZGEÇTİĞİ YATIRIMIN 2 KATINI YAPACAK

Ford Otosan'ın attığı adımın büyüklüğü, otomotiv endüstrisindeki gelişmeler ve son yıllardaki diğer yatırımlar ile karşılaştırıldığında ise daha net ortaya çıkıyor.

Bugün ticari modellerini Ford Otosan'a emanet eden Volkswagen (VW), hatırlanacak olunursa son yılların en büyük yatırımlarından birini Manisa'ya yapmak için kolları sıvamıştı.

Söz konusu yatırım için başta Bulgaristan, Romanya ve Sırbistan gibi Balkan ülkelerinin de peşinden koştuğu Volkswagen, bundan 18 ay önce Türkiye'de 1 milyar euroluk bir fabrika kuracağını açıklamış ve Manisa'da yaklaşık 1 milyar TL'lik şirket kurmuştu. Alman şirketin Manisa fabrikasında yaklaşık 5 bin kişiyi istihdam etmesi beklenirken, pandemi şartlarında küresel pazarların daralmasının da etkisiyle bu yatırımından kısa bir süre önce vazgeçilmişti.

Türk otomotiv sanayisinde çalışmaların son hız devam ettiği bir diğer önemli yatırım ise Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) tarafından hayata geçiriliyor. Türkiye'nin yerli ve elektrikli otomobilini 2022 yılında yollara çıkaracak TOGG, Gemlik'teki fabrikasında yılda 175 bin elektrikli otomobil üretecek.

'Beş babayiğit' olarak anılan Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell ve Zorlu Holding'in yüzde 19'ar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) ise yüzde 5 payı bulunan TOGG, 30 Ekim 2019 tarihinden itibaren 13 yıl boyunca toplamda 22 milyar TL'lik yatırım yapacak.

Rakamlar, 'Beş babayiğit'in planladığı yatırım tutarını tek başına karşılayacak Ford Otosan'ın, Türkiye'den vazgeçen Volkswagen'in açıkladığı yatırım tutarının ise 2 katına tek kalemde imza atacağını gösteriyor.

OTOSAN'IN ARDINDAN DİĞERLERİ DE ÜRETİME BAŞLAMIŞTI

Otosan'ın yatırımının önemi, Türk otomotiv sanayisindeki geçmiş dönem yatırımlara bakıldığında da net bir şekilde görülüyor.

Koç Ailesi ile birlikteliği 1920'li yıllara kadar giden ABD'li Ford, Türkiye'nin ilk büyük otomotiv üretim hamlesini de yine Koç Holding ortaklığı ile 1960'lı yıllarda başlattı.

Bu tarihten kısa bir süre sonra ise yerli otomotiv sanayisinde daha önce görülmemiş büyüklükte bir hareket başladı. 1960'lı ve 1970'li yıllarda Otosan'ın ardından harekete geçerek Türkiye'de üretime başlayan otomotiv markaları arasında Mercedes-Benz, Fiat, Man, Renault ve yine Otosan tarafından üretilerek bir döneme damgasını vuran Anadol otomobilleri bulunuyor.

Otomotiv sanayisinde, 1980'li yıllarda mevcut yatırımların üretim kapasiteleri artarken, Ford Otosan'ın ilk üretime başladığı tarihten yaklaşık 30 yıl sonra, yani 1990'lı yıllarda ise yatırımlar yeniden hız kazandı.

Opel, Toyota, Honda ve Hyundai, 1990'lı yıllarda Gümrük Birliği'ne girilmesinin heyecanını yaşayan Türkiye'de üretime başlayan markalar arasına dahil oldu.

2000'li yılların başında ise yerli sanayideki en büyük yatırımlardan biri yine Otosan imzası ile gerçekleşti. 650 milyon dolarlık yatırımla Kocaeli fabrikasını hayata geçiren şirket, bu fabrikada üretilen Transit ve Transit Connect modellerini ilerleyen yıllarda ABD'ye ihraç etti.

Üretim serüveninde 60'ıncı yaşını geride bırakan ve Kocaeli fabrikasında 20 yıldır kesintisiz üretim yapan Otosan, bugünlerde ise Türkiye'nin en büyük yatırımına imza atarak elektrikli araç üretimine başlayacak.

Günümüzde tarihinin en büyük dönüşümlerinden birini yaşayan küresel otomotiv sanayisinin, bundan 60 yıl önce olduğu gibi, Türkiye'deki yeni otomotiv yatırımlarına kayıtsız kalmayarak Otosan ve TOGG'un ardından ülkede yeni fabrikalar kurması sürpriz olmayacaktır.

Hatta, Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kanca'nın daha önceki açıklamalarında değindiği gibi, Türkiye'den vazgeçen Volkswagen'in pandeminin ardından yatırım kararını yeniden gözden geçirme ihtimali de bir hayli yüksek.

Otosan'ın son yatırımının, tedarik sanayisinde bir dönüşümü tetikleyerek elektrikli araçlara yönelik parça üretimini hızlandıracak olması da bir diğer önemli nokta.

Böylece, Avrupa'nın yanı başındaki Türkiye'nin, pandemide bile tüm dünyanın aksine büyüyen pazarı, yeni döneme hazır tedarik sanayisi, otomotiv konusundaki mühendislik birikimi ve ulaşım yollarının üzerinde yer alması gibi güçlü yönleri ile 30 yılın ardından otomotivde yeni yatırımların hızlanacağı bir döneme girme potansiyeli bulunuyor.

Sonuç olarak, kullanıcılar nezdinde 'alırsın Ford, olursun lord' sözü ile özdeşleşen araçları 60 yıldır üreten ve Türk otomotiv sanayisindeki en büyük yatırıma imza atarak da adeta 'yatırımların lordu' olan Ford Otosan'ın, yerli sanayide tarihin kendini tekrar etmesi için kapıyı açtığını söyleyebiliriz.