Dikkat! Musluğunuzdan kurşun akmasın
Uzmanlar uyarıyor: Kurşun boru sistemleri olan evlerde içme suyunda kurşun kirliliği riski var. Kurşun, eski su borularından, boru bağlantılarından sızabilir veya suyun temas ettiği kurşun içeren malzemelerden çözünerek suya karışabilir. Kurşun boru ve pirinç musluk sistemleri olan evlerde özellikle sabahları ilk kullanım sırasında musluk kapasitesinin 20 katı kadar bir suyun içme ve kullanma suyu olarak kullanılmaması öneriliyor. Esra Toptaş yazdı…
Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, içme suyunda oluşabilecek kurşun tehlikesini şöyle anlatıyor:
”Kurşun, çok uzun bir dönem sıhhi tesisat yapmak için yaygın olarak kullanılan bir malzeme oldu. Ucuz, paslanmaya dayanıklı ve kaynak yapılması kolay olması nedeniyle tercih edildi. Sonunda sağlıkla ilgili endişeler nedeniyle alternatif sıhhi tesisat malzemelerine geçildi. Uzun dönemdir evlerde su boruları için genellikle bakır ve galvanizli çelik borular ile polipropilen evsaflı özel plastik borular tercih ediliyor. Ancak 50-60 sene önce yapılan binalardaki kurşun borular eğer değiştirilmediyse hala kullanımda.
Eğer bir bina veya evde eski kurşun borular hala kullanılıyorsa veya içme suyu tesisatında kurşun malzemeler bulunuyorsa, içme suyunda kurşun kirliliği riski artabilir. Kurşun, eski su borularından, boru bağlantılarından sızabilir veya suyun temas ettiği kurşun içeren malzemelerden çözünerek suya karışabilir.
Başta ABD olmak üzere Hollanda, Almanya gibi ülkelerde eski kurşun borulu su tesisatlarının değiştirilmesi için çalışmalar sürüyor. Geçtiğimiz günlerde de ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çoğu şehrin on yıl içinde evlere su temininde kullanılan kurşun su borularını değiştirmesini gerektiren bir öneri sundu. Bu değiştirmenin maliyetinin 30 milyar dolar olacağı öngörülüyor.”
”ARAŞTIRMA YAPILMALI”
Dursun Yıldız, içme suyundaki kurşun riskine karşı yapılması gerekenleri şöyle anlatıyor:
”Ülkemizde bu konudaki risk seviyesinin net olarak belirtilmesi zor ancak Türkiye’de 19 milyona yaklaşan konut stokunun yüzde 48’inin 35 yaşın üzerinde olduğu ifade ediliyor. Bu durumda bu eski binaların su tesisatlarının, gerek neden olduğu su kaybı gerekse su kalitesi açısından incelenmesinde fayda var. Yapılan bilimsel çalışmalar ve su numunesi analizleri, çeşitli kentsel yerleşim birimlerinde suyu aynı kaynaktan alan mahalleler arasında değer farklılıkları olduğunu göstermektedir. Bunun binaların su tesisatlarının korozyon nedeniyle hasara uğramış olmasından kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Bu konuda yerel yönetimler de abonelerini bilgilendirmeli ve talep eden abonelerine de su kalitesinin ölçümü ve su kullanımı konusunda yardımcı olmalıdır.
Ayrıca kırsal kesimdeki çok eski konutların su tesisatlarında kullanılan malzeme ve su kalitesi açısından bir araştırma yapılması da faydalı olacaktır.
Ülkemizde 10 milyona yakın konutun kentsel dönüşümle yenilenmesi beklenmektedir. Bu süreçte akıllı yeşil binalara yönelerek hem depreme dayanıklı hem de doğa dostu akıllı su ve enerji verimliliği olan binalar oluşturulabilir. Dönüşen binaların eski olanlarında bu sağlıksız tesisatlar da daha sağlıklı duruma gelecektir.”
