Yenilenebilir enerji ve depolamaya yoğun ilgi var

TÜRKİYE, enerji arz ve güvenliği konusunda önümüzdeki 5 yılda 50 milyar dolarlık özel sektör yatırımı ile büyük bir atağa kalkıyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarına ve depolama yatırımlarına bütün dünyadan ilgi var.

İkincil mevzuat değişikliklerinin ardından EPDK, depolamalı elektrik üretimi kapsamında başvuruları almaya başladı. Depolama tesisi kurmayı taahhüt eden yatırımcılar, depolama kapasitesi kadar rüzgar, güneş ve hidroelektrik santrali kurmak için Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) tarafından herhangi bir yarışma yapılmaksızın EPDK'ye ön lisans başvurusunda bulunabiliyor.

EPDK, bu kapsamda 30 bin megavatlık yatırım için lisans verdi. Sanayinin de halihazırda 7 bin 500 megavatlık üretimi göz önüne alındığında, Türkiye, toplamda 110 bin megavatlık bir kapasiteye ulaşmış oldu. Verilen yeni üretim lisanslarıyla birlikte bu ayın sonuna kadar yeni kapasite artışları devreye girecek. Türkiye böylelikle enerji ithalatından kaynaklı cari açıkta 8-10 milyar dolarlık tasarruf elde etmiş olacak.

Serbest piyasada elektriğin kilovatsaat fiyatı bugün 6-6.5 cente geldi. Türkiye, son dönemde yaptığı yatırımlarla 110 bin megavatlık kapasiteye ulaştı. Bunun yarısından fazlası yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşuyor.

Yenilenebilir enerjide hedef her yıl 5 bin megavat ek kapasiteye ulaşmak. Türkiye’nin cari açığıyla ve iklim değişikliğiyle mücadelesinde bu yatırımlar önemli rol oynayacak.

2026'da devreye girecek "sınırda karbon" düzenlemesi, sanayici ve ihracatçıyı etkileyeceğinden karbon emisyonlarını düşürecek yenilenebilir enerji yatırımlarının artırılması gerekiyor. Bu, Türk sanayicisi ve ihracatçısının uluslararası piyasalarda rekabet gücünü doğrudan etkileyecek.

Son dönemde yenilenebilir enerji üretimi lisans başvurularında özellikle çelik ve çimento üreticilerinin yoğun bir ilgisi var. Bu alanda faaliyet gösteren firmalar, doğa dostu yeşil enerjiyle kendi kaynaklarını üretmek istiyor.

DEPOLAMAYA DA YOĞUN İLGİ

HES, GES, RES yatırımları ile birlikte depolama konusunda da yoğun bir talep geliyor. Türkiye, bu alanda da büyük yatırımlar yapmaya hazırlanıyor. Ülke genelinde bölgesel olarak rüzgarın olduğu yerde rüzgar, güneşin olduğu yerde güneş, suyun olduğu yerde HES yatırımları teşvik ediliyor. Önümüzdeki 5 yılda 50 milyar dolarlık yatırım bekleniyor. Bu kapsamda 26 bin ön lisans verecek olan EPDK süreci yakından takip ediyor. Lisans başvurularının onaylanmasından sonra taahhüt ettiği yatırımı zamanında yapmayanın lisansı, kapasite artışında ise yeni kapasite artış izni iptal ediliyor.

Elektrik depolamanın hem sisteme, hem üreticiye hem de tüketiciye katkısının olacağı öngörülüyor. Depolamanın serbest piyasada fiyatları düşüreceği hesaplanıyor.

Cumhuriyet'in 100. yılında yenilenebilir enerji sektöründe büyük bir yatırım atağı var. Batarya depolaması ile yenilenebilir enerji kaynakları artık baz yük santralleri gibi çalışacak. Daha fazla yerli-yenilenebilir kapasite sisteme dahil edilirken, aynı zamanda rezerv kaynaklarla enerji arz güvenliği artırılacak.