Çalışan kadının vergisi neden çocuğuna gitmesin?
Türkiye Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) 2015 yılında başlattığı “Kadının Çok Yönlü Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında getirdiği çözüm önerileri ile dikkat çekiyor.
Tarkan Kadooğlu’nun başkanlığını yaptığı TÜRKONFED’in çatısı altında, 36 kadın kuruluşunun örgütlendiği “İş Dünyasında Kadın Komisyonu”nun (İDK) Başkanı Prof. Dr. Yasemin Açık, “Kreş yardımı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamına alınabilir” diyor.
Talep net: Çalışan kadının ödediği vergiden “Kreş Fonu” oluşturulsun.
Kamuoyuna bu yıl sonunda açıklanacak 3’üncü “İş Dünyasında Kadın Raporu”nun ilk 2 faz sonuçları, çocuk bakımını üstlenen annenin çalışma hayatından uzaklaştığını ortaya koyuyor.
2015 yılı itibarıyla, 1 milyon civarında kadının çocuk bakımını üstlenmesinden dolayı işgücüne katılamadığını söyleyen Açık, “Kreş hizmet ücretlerinin yüksekliği ve hizmet kalitesi sorunu kadını işgücü piyasasından uzaklaştırıyor. Bu nedenle birçok ülkede olduğu gibi bizde de kreş ücretleri SGK kapsamına alınabilir” görüşünü dile getiriyor.
Müjde bile yasal zorunluluğun altında!
Fransa “tax credit” adı altında çalışan kadının kreş harcamasının yüzde 50’sini karşılıyor.
Türkiye’de çalışan kadının çocuğunun evdeki bakıcısının ücretinin yüzde 30’unu devlet ödüyor.
Bu bakıcı da ya nine ya da kız kardeş oluyor...
Açık, çalışan kadının devlete ödediği vergiden oluşturulmasını talep ettiği kreş fonunu, çalışmayan eş ve çocuklar için verilen “asgari geçim indirimi” mantığı ile özdeşleştiriyor.
Organize sanayi bölgelerine (OSB) kreş açılmasının şart koşulması gerektiğini söyleyen Açık’ın moralini bozmak istemem ama söylemek zorundayım.
İşyerleri yasal zorunluluk olmasına rağmen kreş açmıyor...
Geçtiğimiz günlerde istifa eden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Cumhuriyet’in 97’nci yılı vesilesiyle 15 milyon nüfuslu kente bir yılda 97 kreş açma sözü vermişti. Raflarda kalan yasal düzenlemeler belediyelerin 100 bin nüfusa 1 kreş açmasını öngörüyor. Bu hesaba göre bile belediyenin en az 150 kreş açması gerekiyor.
NİTELİKLİ BAKICI İSTİHDAMI ARTIRIR
Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın sayısının 2015 yılında 588 bine düşmesine seviniyoruz. Çünkü 2007- 2015 yılları arasında bu sayı 1 milyon 200 bindi.
İş hayatından kopan kadınların sayısını en aza indirmek ve işgücüne katılımı yüzde 30’lardan 50’lere çıkarabilmek için ev içi emeği profesyonel hale getirmek önemli.
2017 yılı Mart ayı itibarıyla uygulanan “Bakım Sigortası” kapsamında, yoksul hanelerde bakıma muhtaç yaşlı ya da engelliye bakan 485 bin kişiye bakım ödeneği veriliyor.
Ancak bu kişiler profesyonel bakıcı olmadığı için sosyal güvenceden yoksunlar.
Açık, “Nitelikli bakım elemanı ihtiyacı çok yüksek olan Türkiye’de, bakım sigortasının etkin bir şekilde uygulanması halinde, kısa dönemde söz konusu hizmetlerde çalışacak ilave 500 bin, yaşlanan nüfus ile birlikte 1 milyon kadına istihdam sağlanabilir” diyor.
Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle karşılaştırma yaparsak, Türkiye, emeklilik ve yaşlılık harcamalarına çocuklardan ve aileden daha fazla kaynak ayırıyor.
Yüzde 8 yaşlı nüfus oranına sahip Türkiye, emeklilik ve yaşılılık harcamalarına yüzde 48 pay ayırıyor. Bu oran yaşlı nüfus ortalaması yüzde 19.2 olan AB’nin ayırdığı payın iki katına ulaşıyor.
Türkiye kadınların işgücüne katılımını kolaylaştıracak çocuk, yaşlı ve engelli bakım hizmetlerine yönelik sosyal güvenlik harcamalarına ise AB’den daha az kaynak ayırıyor. Aile ve çocuk harcalamalarında AB ortalaması yüzde 8.55 olurken, Türkiye’de bu oran yüzde 3.12’ye düşüyor.
ZİRVEDEN SONUÇ BEKLİYORUZ
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması, Ağustos 2015 tarihinde Birleşmiş Milletler (BM) üye devletleri tarafından onaylanan 2030 Gündemi’nin de bir parçası.
İDK, BM Kadın Birimi (UN Women) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğiyle, bu yıl 2’ncisini düzenlediği “Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde Kadının Rolü Zirvesi”ni 19 Ekim’de İstanbul’da yapacak.
Başbakan Binali Yıldırım’ın açılışını yapması beklenen zirvenin uluslararası panelistleri arasında Unilever Pakistan CEO’su Shazia Syed, Sodexo Global Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Satu Hescung, EBRD Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Oksana Pak, C@rma-Care Move Act Direktörü Sandrine Ramboux, Livstcket Kurucu ve CEO’su Birgitta Notlöf, Ürdün İş Geliştirme CEO’su Nayef Stetieh ve Gulf African Bank Genel Müdürü Abdalla Abdulkhalik de yer alacak.
Aktarılacak deneyimler, öneriler, raporlar umarım kamuya “kadının güçlenmesi” alanındaki çalışmalarında ilham verir...
