Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        1 Temmuz’da Rusya Federasyonu sandığa gidiyor.

        Bu sandık, aslına bakılırsa uzun yıllara etki edecek bir oylamayı temsil ediyor. 1 hafta sürecek ve 1 Temmuz günü tamamlanacak bu anayasal değişiklik plebisiti tarihi olacak. Her bakımdan.

        Putin göreve geldiğinde oldukça istikrarsız ve henüz dağılmış bir Sovyet İmparatorluğu bulmuştu. 100’e yakın enflasyon, çakılan bir büyüme, enerjide problemler ve yüksek işsizlik sebebi ile yeni Rusya, ekonomik olarak oldukça zorlanan bir Sovyet bakiyesi haline gelmişti.

        Kötü zamanın doğru yöneteni olarak Putin, başkanlık sisteminin nimetlerinden faydalandığı kadar sistemi legal bir altyapıya da oturtmaya çalıştı. Başka türlü ifade edersek, ekonomik reformları sürdürmek için ihtiyacı olan politik devamlılığı kimi zaman kanuni sınırlara çarparak kimi zamansa onları genişleterek kullandı.

        2 dönem başkanlığın ardından 'Başkan' ve 'Başbakan' görevlerini Medvedev ile swap / takas yaptı. Ardından yeniden başkan oldu.

        4 yıllık başkanlık dönemi 6 yıla uzarken kaçınılmaz olarak 2024 takvimini de düşünmeliydi...

        2024’te 24 yıldır Rusya’yı yöneten, Stalin’den sonra en uzun yöneten olacak Putin için son yılları ‘topal ördek’ geçirmek korkusu hasıl oldu. Ayrıca kendi ifadeleri ile ‘Roosevelt de 4 dönem başkan olmuştu. Fevkalade zamanlarda fevkalade çözümler olabilirdi’.

        REKLAM

        Beyaz Rusya ile birleşerek yeni devlete yeni başkan olmaktan farklı kurumlara güç vererek onların yönetmeye kadar çok geniş bir yelpazede önlemler değerlendirildi. Sonunda yeni Anayasa’ya dayanan bir model tercih edildi.

        ***

        Yeni anayasa yeni ve iddialı, imparatorluk Rusya’sına uygun şekilde dizayn ediliyor. İçinde dinin resmi olarak Anayasa’da yer kazanmasından hemcins evliliğe yasağa kadar oldukça ‘textbook’ muhafazakar maddeler yer alıyor.

        Seçilebilme için başka ülkede oturum izni olmayanlar ve 25 yıldır Rusya’da yaşayanlar denilerek başkan profili iyice sıkıştırılmış bir hal alıyor. Böylelikle yurt dışında yaşayan ya da yaşamak zorunda kalmış muhalif isimler otomatikman elenmiş olacaklar.

        Rus dili anadil olarak tanımlanacak. Üst mahkeme başkanları Meclis’in teklifi ile 'Başkan' tarafından görevlerinden alınabilecekler. Bu tip önemli görevleri ifa edenler de yabancı ülkelerde oturum hakkına sahip olamayacaklar.

        Elbette yeni maddelerin vitamini başkanlık sürelerinde gizli. Önce Anayasa Mahkemesi kararı ile Putin’in önceki hizmetleri yapılmadı sayılarak tekrar aday olmasının önü açıldı. Elbette bunun kendi içinde bir dayanağı var ancak sonuca baktığınızda 2024’teki seçimde hiç başkan olmamış biri gibi seçime girip 2 dönem daha ülkeyi en üst düzeyde temsil hakkı olacak Başkan’ın.

        Böylece 2036’ya kadar yani 83 yaşına kadar, toplamda 36 yıl ülkesini yönetme hakkı elde etmiş olacak. 1.500’lü yıllardaki korkunç İvan’dan sonra en uzun süre...

        Vekiller tüm bu kararları ezici bir üstünlükle onayladılar. Gerek halkın gerekse de dünyanın gözünde ‘kanuni’ olmak gerekliliği görüldüğü için şimdi bir de sandığa gidilecek. Seçmenin yarısının sandığa gelip ‘evet’ demesi gerekecek.

        REKLAM

        Rusya’da kararların mümkün olan en çok seçmenin katılımı ile alınması rejimin onaylanması bakımından önemseniyor. Diğer yandan, anketlere göre Başkan Putin’e olan destek %60’ın da altına indi. Ne var ki bu oran gayet yeterli ve iş görecek.

        ***

        Karbon bazlı enerji fiyatlarının düşük seyretti yeni dünyada bütçe ve kamu destekli büyüme Rusya için sorun olmaya devam edecek. Her ne kadar sıkı para politikası destekli güçlü mali tutuculukla bu darboğazı aşmış olsa da ülkede hala bir büyüme sorunu var.

        Üstelik enflasyon tam olarak kontrol altına alındı demek epeyce güç çünkü TÜFE oldukça oynak olabiliyor. Bunun sebebi de ülkenin gördüğü önemli miktarda sermaye giriş / çıkış hareketleri ve peşi sıra gelen devasa Ruble oynaklıkları. Tüm bunlar enflasyonu oldukça volatil hale getirdi. Büyüme trendi aşağı gidiyor.

        2000’lerin başında ekonominin çözdüğü en önemli problem bugün hala Putin’in ideallerinin peşinden koşmasına yardımcı oluyor: İşsizlik. Son 20 yılın belki de en istikrarlı makro göstergesi işsizlik oranı. Seçmenler düşük makro oynaklık ortamında işlerini kaybetmeyeceklerini gördüler. Bu ortam izin verdikçe de Kırım’ın ilhakı, farklı ülkelerde anti-Amerikan politika izlenmesi ve yeni – yayılmacı Rus jeopolitiğine sıkıca sarılıyorlar.

        Yeni dönemde, son yıllarda bildiğimiz Rus ekonomisinden çok farklı bir yapı görmek zor olacak gibi. Düşük petrol fiyatlarına göre bütçesini kurgulayan ve buna uygun olarak düşük büyüme periyodu öngören ekonomi yönetimi için hayat bu aralıkta sürecek. Mevcut ekonomik aktivitenin üstüne inşa edilen politik yapının da olduğu gibi akmasını engelleyecek bir sorun görünmüyor.

        Yeni politik sistemi ve eski isimleri ile Rusya, yeni düşük büyüme serisini yüksek siyasi emeller ile sürdürmeye çalışacak.

        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00
        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar