Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Önceki yazıda KOBİ kredilerinin onca kampanya ve KGF girişimine rağmen bir yere gitmediğini göstermeye çalışmıştım

        Türkiye’de finansman demek banka demekse bu durumda ekonominin can damarı KOBİ bu kredilere nasıl ulaşacak? Neler yapmak gerekiyor?

        Her şeyden önce Covid-19 sonrasında reel sektörün önemi, bunun da ötesinde reel varlıkların ehemmiyeti katmerli şekilde artacak. Bu niye böyle? Küresel korumacılık devrede ve artık her varlık çok mühim, bu bir. İkincisi, 9 trilyon dolarlık küresel canlandırma teşviklerinin devreye girdiği ve 2 trilyon dolardan fazla merkez bankaları parasal genişlemesinin yapıldığı bir dünyada paranın değeri ne oldu? Peki bu paranın değeri karşısında artık bir işi baştan kurmanın maliyeti ne oldu? Üçüncüsü, ülkemizin büyüme hızının farklı sebeplerle giderek azalıyor olması sosyal refah ve iş döngülerinin sağlıklı işleyebilmesi bakımından oldukça sorunsal bir hal alıyor.

        Bu sebeplerle neredeyse tüm istihdamı sağlayan KOBİ’nin sağlığı artık düne nazaran daha da kritik bir memleket meselesi halini almıştır.

        *

        KOBİ kredilerinin KGF’ye rağmen yerinde sayması bize iki şeyi anlatıyor. Bankacılık sektörü bu segmenti kesinlikle ikinci plana atmıştır. Özel sektörün farklı sebeplerle bu segmente ilgisi neredeyse bitmiştir.

        REKLAM

        Özel sektörün iştahını artıracak ve KOBİ’yi yeniden tüm sistemin kalbine yerleştirecek bir plan yapmalıyız.

        KOBİ kredilerinde sistem bir rating / derecelendirme üstünden yürüyor. Yüksek skoru olanlar daha kolay krediye ulaşıyorlar. Skoru kötü olanlar ise ya daha zor kredi alıyorlar ya da daha düşük miktarlarda. Bazen ikisi birden.

        Rating yani bilanço üstünden okuma işinin en büyük zaafı geçmişi tarıyor olması. Böylece kredi imkanı işletmenin dününe veriliyor.

        Oysa kredi mekanizması geleceğe yönelik işlemeli. Yarının skorunu vermeli.

        Sistem bir kez yanlış kurulunca problemler ardı ardına geliyor. Girişimler ya da ileri dönük fikirleri fonlamak zorlaşıyor. Amcası temerrüde düşen, halası kirasını ödemeyen işletme sahibinin kredi skoru geçmişe dönük bozuluyor ve finansmana erişimi sorun oluyor. Eğer buradan tutmazsa bol bol teminat isteniyor. Üstelik kendisinin verdiği teminat ile daha büyük bir işletmenin verdiği aynı teminat farklı değerleniyor!

        Büyük kredilerde nasıl ki proje finansmanı yapılıyorsa benzer bir yapı KOBİ için de kurulmak zorunda. İpoteğe dayalı, direkt faaliyet ya da fikir fonlamayan kredi sisteminin faydasızlığını konuşmak zorundayız.

        Asya krizine kadar Japonya da ipotek ile burayı fonluyordu. Krizde teminatların da koktuğu anlaşıldı. Bütün sistem değişti.

        Değişim ihtiyaçtan doğdu. Şimdi artık biz de düşük büyüme ortamına girdiysek ihtiyaç hasıl oldu demektir. Mutlaka acı tecrübeyi beklemeyelim. Bir ihtiyaç varsa o gün bugündür.

        Yine mikro denizde yüzelim.

        Bankanın bu segmente bakışını değiştirecek düzenlemeler yapmak zorundayız. Özel bankaları çekmek için zorunlu karşılık düzenlemeleri ya da BDDK tarafında karşılık uygulamaları devreye alınabilir. Aktif rasyosu içinde ağırlığı değişebilir? Böylece KOBİ kredisi vermek istenen bir durum halini alabilir.

        REKLAM

        Kabul, kamu düşük faizle rekabette öne geçiyor ancak özelin KOBİ’yi kamuya devredişi 2-3 puandan daha fazlasını bize anlatıyor.

        Bölge – şube yetkileri yeniden tanımlanmalı belki. Daha büyük yapılarla şubelerin ilişkilerini tartmak ve buna göre politika belirleyip kredi vermek hatay yol açabilir ve iştahı kapatabilir. Şube müdürlerinin yetkileri artmalı ya da bölgelerin kredi iştahı canlandırılmalı.

        Bir başka konu ise KOBİ segmentinin bankada muteber bir bölüm olarak görülmemesi. Ticaride zorlanan temsilcilerin buraya ‘downgrade edildiğini’ biliyoruz. Saygın ve her şeyden önce çok önemli bir işi ifa ettiklerini bilmeliler bankacılar ve şartlar da buna göre olgunlaşmalı. Eğer KOBİ segmentinin kritik olduğunu hepimiz kabul ediyorsak tabii...

        Bahsettiğimiz segmentin finansmanında bir başka önemli konu ise faktoring. Burada eksik kalan bankaların mutlaka ilgili bölümlerini oluşturmaları gerekiyor. Artık gelişen teknoloji sayesinde buradaki mikro ticareti takip etmek ve hangi faturanın neden kesildiğini görmek çok kolaylaştı. Ticaretin izini sürmek kolaylaştı her şeyden önce. Faktoringin algısının değişmesi ve çok daha fazla pay alması gerekiyor. Böylelikle klasik kredi döngüsünü kırmak daha da kolaylaşacaktır.

        *

        Bugün daha çok bankalar tarafından atılabilecek adımları ele almaya çalıştım. Bir dahaki yazıda ise kamunun üstüne düşenleri ele almaya çalışacağım.

        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar