Güncel sanatta yeni eğilimler
‘Post-Covid’ çağı olarak anılacak yakın gelecek sanat dünyası için ne ifade ediyor?
Sanat dünyasında belki de ‘Post-Covid’ çağı olarak anılacak yakın bir gelecek bugün şekilleniyor. Sanat pazarı, son bir yılda 10 yıllık inovasyon ve evrim geçirdi. Peki ya sanat dünyasını pandemi sonrası neler bekliyor?
Sanatçıların üretim sürecinden, izleyicinin sanatla etkileşim alışkanlıklarına sanat dünyası yeni eğilimler etrafında şekilleniyor.
Sanat ve sürdürülebilirlik kavramları sıkça yan yana gelirken, sanatçıların çalışmalarında yeni konular, koleksiyonerlerin satın alma tercihlerinde ise genç ve azınlık sanatçılara gösterilen yoğun ilgi dikkat çekiyor.
Pandemi ve Sanatsal Üretim
İnsanlık tarihi boyunca savaş, salgın, afet, göç gibi acı veren olaylar sanatçıların çalışmalarına konu oldu; dönüşüm sancılarından doğan sanatsal üretimler yüzyıllardır insanlığın ışığı oldu. Pandemi sürecinde sanat dünyasında en çok değişim gösteren alanlardan biri de sanatçıların üretim süreçleri…
Sanatçıların çalışmalarında ele aldığı konular sıkça çevre ve sürdürülebilirlik temaları, yalnızlık, kaygı, korku, izolasyon, toplum, kayıp, ölüm konularını irdeliyor. Son bir yıla baktığımızda çalışmalarda karanlık ve belirsizliğin getirdiği ürkütücülük hakim. İyimser olan bazılarında ise geçmişe dönüş dikkatimi çekiyor, uzun zamandır görmediğimiz Rönesans benzeri pastoral yorumlamalar; Çiçek buketleri, doğa tasvirleri...
Sanatçıların ekolojiye olan ilgisinin her daim küresel konulara paralel inişli çıkışlı bir seyir izlemesine rağmen, özellikle pandemi süreciyle birlikte sanatçıların ve izleyicinin sürdürülebilir sanata ilgisi de artmış durumda. Sürdürülebilir sanat dendiğinde pek çoğunun aklına Arazi Sanatı (Land Art) gelse de, sürdürülebilirliğe olan sanatsal ilgi yalnızca çevresel sanatla sınırlı değil; Doğayı, bireysel ve sanatsal ifade için dev bir tuval olarak gören yaklaşımın yanı sıra yenilikçi biçimlerde karşımıza çıkıyor.
Tipografiye gösterilen yoğun ilgi de içinde bulunduğumuz sürecin yansıması; Tamamen yalnız olduğumuz bu süreçte sanatçıların iç sesi çalışmalarında dile geliyor. Yakın dönemde üretilen çok fazla çalışma var ki, gelecekte arşiv niteliği taşıyacaklarına inanıyorum.
Peki ya koleksiyonerler?
Sanatın dijital ortamlara dönüşümüyle beraber izleyici ve koleksiyonerlerin sanatla etkileşim ve iletişim biçimleri de dönüşüm içerisinde. Yaygın erişim ve içeriklerin çoğalmasıyla birlikte, izleyici sanatla çevrimiçi bağlar kurmanın yeni yollarını keşfediyor.
Çevrimiçi satışlar ve post-Covid sürece geçen Asya’da, Hong Kong merkezli sanat piyasası genç sanatçılara gösterilen yoğun ilgiyi doğruluyor. En çok 40 yaş altı sanatçılar satılıyor.
Koleksiyonerlerin satın alımlarında dikkat çeken bir detay daha var: ABD’de geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen ırkçılık karşıtı eylemler de sanat dünyasını etkilemiş gözüküyor. Sanat dünyasında tarih boyunca kendini gösteren eşitsizlik ve ırkçılık gibi sistemik sorunlar açıkça tartışılır durumda bugün... Son yıllarda giderek artan kadın sanatçılara destek kampanyalarının yanı sıra son aylarda ırkçılık karşıtı eğilimler dikkat çekiyor. Amerika ve Avrupa’daki müzelerde oluşturulan yeni yönetmelikler bir kenara, sanat izleyicisi ve koleksiyonerlerin de duruma kayıtsız kalmadığı aşikar. Sanat alımlarında, siyahi ve diğer azınlık bireylerin yapıtları tüm dünyada yoğun ilgi görmeye devam edecek.
