Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        1980 sonrası ilk kez negatif bir faiz dönemi yaşadık. Hem mevduat faizleri hem kredi faizleri mevcut enflasyonun bir kaç puan altına indi.

        Bunun yanında sözlü yönlendirmeler, kamu bankaları rekabeti, Aktif Rasyosu, zorunlu karşılıklar gibi düzenlemelerle özel bankalar kredi vermeye zorlandı.

        KREDİLERDE % 40 ARTIŞ

        -Son bir yılda kredilerdeki büyüme yüzde 40’a vardı. Yurtiçi kredi stoku 11 Ekim 2019’da 2 trilyon 441 milyar iken, 9 Ekim 2020’de 3 trilyon 405 milyar liraya yükseldi. Artış 964 milyar lira. Bir yılda bankaların verdiği kredi trilyon liraya dayandı. Banka dışı finans kesimi de dahil edilirse zaten trilyon rakamına da ulaşılır.

        -Trilyon liralık kredi artışıyla bollaşan ve ucuzlayan para her tarafta getiri aradı. Arsaya, borsaya, konuta, spekülatif yatırımlara, altına, dövize ve mevduata gitti.

        -Varlık fiyatları da artan yönelme ile birlikte büyük ölçüde enflasyonun üzerinde artış kaydetti. Son bir yıllık tüketici enflasyonu yüzde 11.75 olduğunu belirterek yatırım araçlarının son getirilerinin durumuna bakalım.

        VARLIK FİYATLARINI KÖPÜRTTÜ

        -Mevduat faizleri TÜİK verileriyle son bir yılda brüt ortalama yüzde 10.34. Enflasyonun altında. Brütü netleştirirsek geriye yüzde 8.7 getiri kalıyor. Aynı dönem enflasyonunun 3 puan gerisine düşen, negatif bir faiz söz konusu.

        REKLAM

        -Altın, hem dış değerinin hem de doların TL karşısındaki artışının etkisiyle son bir yılda yüzde 74 yükseldi. Gram altının fiyatı bir yıl önce 277.89 liradan dün 483.25 liraya çıktı.

        -Konut fiyatları TCMB verileriyle ağustos sonunda Türkiye çapında yıllık yüzde 26.2 yükseldi.

        -Otomobil fiyatları TÜİK verileriyle eylülde son bir yılda benzinli araçlarda yüzde 31.4, dizelli araçlarda yüzde 58 arttı. Aritmetik ortalaması yüzde 45’e gelir.

        -Dünkü verilerle son bir yılda dolar TL karşısında yüzde 34.4, Euro yüzde 42.5 artış kaydetti. Yarım dolar ve yarım eurodan oluşan deviz sepetinin artışı da yüzde 38.6 oldu.

        PARA REEL YATIRIMLARA GİTMEDİ

        -Reel ve finansal varlık fiyatlarında büyük bir kabarma söz konusu. Bu kabarmanın temel yakıtı da bu sırada kredi hacminin yüzde 40 büyümesinde. Krediler ilk kez bu ölçüde büyüyor. Çünkü kredi artışı halen devam ediyor.

        -Bol ve ucuz paraya kavuşan da yeni yatırımlara pek yönelmedi. Makro ekonomik ortam elverişli değildi, kapasiteler doldurulmamıştı.

        -Bol ve ucuz paraya kavuşanların bazıları borçlarını kapatma yoluna gitti, ya da yeniden yapılandırdı. Bazıları da yukarıda sıraladığımız reel ve finansal yatırımlara yöneldi.

        KAÇ PUANLIK ARTIŞ KESER?

        -Bir yılda yapılan trilyon liralık kredi artışının ve varlık fiyatlarında meydana gelen böyle bir kabarmanın ardından Merkez Bankası kaç puan artırırsa durumu keser? Sadece faiz artırmakla olur mu?

        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00
        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar