ABD'yle 100 milyar dolarlık hikaye yazma stratejisi
Türkiye ile ABD arasında 20 milyar dolar düzeyinde seyreden yıllık dış ticaret hacmini karşılıklı olarak 100 milyar dolara çıkarma iradesini Başkan Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ortaya koymuştu.
ABD-Türkiye ilişkileri son yıllarda en gergin dönemini yaşamasına rağmen bu irade korundu. Son dönemde ise ilişkilerdeki gerginlik giderek azalıyor. Buna paralel olarak ticari ilişkilerde 100 milyar dolarlık hacme nasıl ulaşırız uğraşısı hızlandı.
PANDEMİ REVİZYONU
-Bu konuda Türkiye tarafının çalışmasını Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi DEİK ile Türk Amerikan İş Konseyi TAİK yapıyor. Uluslararası danışmanlık şirketi Boston Consulting Group (BCG) ile kapsamlı çalışma sonucu yol haritası hazırlandı.
-Ancak hazırlığın üzerine küresel salgın gelince yol haritası yeniden güncellendi. “Covid 19 sonrası Türkiye ABD ekonomik ilişkileri” raporunun ilk bulguları DEİK Başkanı Nail Olpak ve TAİK Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ tarafından medya mensuplarıyla paylaşıldı. Nihai rapor eylülde açıklanacak.
ÇİN’DEN KALACAK BOŞLUK FIRSATI
-Rapora göre, 2019 yılında ABD Çin’den yaptığı ithalatı 91 milyar azaltarak 472 milyar dolara indirdi. Çin yerine de, Vietnam’dan 18, Meksika’dan 12 ve Tayvan’dan 9 milyar dolar daha fazla ithalat yaptı. ABD’nin 2019’da Türkiye’den ithalat artışı sadece 400 milyon dolarda kaldı.
-Rapor “ABD’nin Çin’den ithalatını kararlı biçimde azaltacağını ve 2023 yılına kadar 150-200 milyar dolar daha düşüreceğini” öngörüyor. Çin’den boşalacak yer de başka ülkeler tarafından doldurulacak.
-İşte Türkiye için fırsat da burada. Çin’den boşalan ithalatın bir kısmını pekala Türkiye karşılayabilir.
YOLU AÇACAK ÖNCÜ SEKTÖRLER
-Hazırlanan raporda bunun öncülüğünü yapacak sektörler belirlendi. Sektörlerden ilki elektronik ve elektrik ekipmanları. Çin-ABD arasında en büyük daralma yaşanması beklenen de bu ürünlerin ticareti. ABD ithalatının yüzde 40’ını Çin karşılıyor ve bunun tutarı da 209 milyar dolar. Türkiyeli şirketlerin yetkinlikleri de iyi düzeyde.
-İkinci sektör ise bilişim ve haberleşme. ABD’nin bu sektörde Çin’den ithalatı 44 milyar dolar düzeyinde. Yine Türkiyeli şirketlerin potansiyeli yüksek.
-ABD ithalatında önemli yer tutan ve Türkiye’nin de güçlü olduğu otomotiv yan sanayi, tekstil ve hazır giyim, beyaz eşya, yapı malzemeleri ve mobilya sektörleri ticaret hacmini genişletebilecek potansiyelde bulundu.
NAİL OLPAK: ABD İLE STA İMZALANMALI
DEİK Başkanı Nail Olpak, ABD’li senatör Lindsey Graham’la yaptıkları webinarda 100 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşmak için iki ülke arasında bir Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) önemine değindiğini belirterek şunları söyledi:
“İş dünyası olarak iki ülke arasında STA’nın imzalanmasının ABD’li siyasiler tarafından konuşulmaya başlanmasını çok önemli buluyoruz. Bu anlaşma sağlanabilirse, başta gümrük vergilerinin sıfırlanması, tarife dışı engellerin kaldırılması ve mevzuatlarda uyumun sağlanmasıyla piyasalara erişimin kolaylaştırılması gibi birçok kolaylığın yaşanacağını ümit ediyoruz.”
Nail Olpak, glokalleşmenin Amerika rüzgarıyla başladığını ifade ederek şunları kaydetti:
“Glokalleşme, Kovid-19 ile başka boyuta doğru gidiyor. Bugüne kadar ölçek ekonomisinden söz ederken, artık büyük ölçekli ekonomiler için dahi tek kaynağa bağlı olmanın yeterli olmadığı, hatta tedarik zinciri için büyük riskler taşıdığı yeni bir dönemdeyiz. Elbette lojistiğin de tanımı değişti. Lojistik, bugüne kadar sadece uzaklık ve yakınlığa göre açıklanırken, eğer olağanüstü durumlarda ulaşılabilir değilse işlevini yitiriyor.”
AMERİKA’YA ARTIK MAL SATILIR
-TAİK Başkanı Mehmet Ali Yalçındağ da Çin’den tedarik edilen ürün ve hizmetlerin bir kısmının ABD içindeki üretimle karşılanması, bir kısmının ise dünyadaki diğer üretim merkezlerine kayacağının öngörüldüğünü belirterek “Bu noktada Türkiye için önemli fırsatların doğacağına inanıyoruz” dedi.
-Mehmet Ali Yalçındağ, Çin’in ABD ile ticaretindeki düşüşten ortaya çıkacak fırsatları değerlendirmeyi hedeflediklerini kaydederek şöyle konuştu:
"Zaten Çin’den mal alıyorlar, biz ne yaparsak yapalım ABD’ye mal satamayız, gibi yerleşik bir anlayış vardı. Ancak şimdi yeni bir durum söz konusu ve yol haritasını değiştirdik. Daha atak ve cesur olmamız lazım. Sadece ticaret değil, Türklerin ABD’de, Amerikalıların da Türkiye’de yatırımlarını artırmak istiyoruz. Ayrıca Afrika’da işbirliği yapabiliriz.”
BAŞKANLIK SEÇİMİ ETKİLEMEZ
-ABD başkanlık seçimlerini Trump kaybederse yürütülen çalışmalarda bir değişme olur mu sorusuna ise olmaz yanıtını aldık. Nail Olpak’a göre “ABD’de yönetenler değişir ama devlet politikaları değişmez. Ana çizgi ve politika devam eder.”
-Mehmet Ali Yalçındağ da ABD ile tepeden inme değil, aşağıdan yukarıya doğru çıkan bir ilişkiyi geliştirmek istediklerini, hükümetlerin değişmesiyle bu ilişkinin bozulmayacağını savunarak şöyle dedi: “Biz ABD ile başka bir hikaye yazmaya çalışıyoruz. Bu hikayeyi yazamazsak, kim gelirse gelsin zaten orada olmayacağız. Hikaye yazmayı başarırsak da, hangi hükümet gelirse gelsin, artık değişmeyecek.”
Herkesin kurban bayramını kutlar, sağlık ve esenlikler dilerim.
