Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin

        Basınla sohbet toplantısı düzenleyen Borsa Başkanı Hakan Atilla yaptıkları çalışmalar hakkında açıklamalarda bulundu.

        -Halka açıklık oranı düşen hisse senetlerinde yeni bir düzenleme yapılacak. Son örnekleri ile böyle bir düzenlemeye ihtiyaç duyuluyordu. Ancak burada küçük hissedar haklarında geri adım atılmamalı, geçmişe dönük düzenleme de yapılmamalı.

        -Yüksek frekanslı işlemlerin oranı yüzde 16-17 düzeyinde, dolayısıyla endişe edilecek bir durum yokmuş. İşlemlerin yapılış şeklinden, hızından, otomatikleştirilmesinden, yapay zekanın kullanılmasından niye endişe duyulur ki? Yeter ki işlemler olsun, herkese açık ve adil olsun.

        SIFIR ATMAK ŞART MI?

        -27 Nisan itibariyle endeksten çift sıfır atılacak. Örneğin küsuratı hariç dün 114.996 diye okuduğumuz endeks değerine o tarihten itibaren 1.149 diyeceğiz. Geçmişe dönük olarak değerlerde düzeltmeler de yapılacak.

        -Ancak endeksin yeni değerlerine para ödeyenler ulaşabilecek. Çünkü Borsa İstanbul geçmişe dönük endeks bilgilerini ve pek çok bilgiyi parayla satıyor.

        -Endeksin 100 bin değerinin üzerinde yol almaya başladığı her dönemde gündeme gelen sıfır atma işini pekala piyasanın kendisi de yapardı.

        -Tıpkı TL’den 6 sıfır atma öncesinde Pazar esnafının kilosu 1 milyon liralık domates fiyatını 1 TL gibi göstermesinde olduğu gibi.

        -Ya da şu anda MSCI Dünya Endeksi’nin değeri 19 Şubat itibariyle 2.431.225’dir. Yani milyon veya 7 basamaklı bir sayıdır. Ama çoğu kez binli yani 4 basamaklı yazılır ve söylenir. Sondan 3 basamak atılır. Bundan da kimse kaybetmez veya kazanmaz. Böylece endeksin yapısı bozulmaz, geçmişiyle bağı kolay kurulur, kolay anlaşılır ve üzerinde hesap yapılabilir.

        2 YERİNE 4 SIFIR ATMANIN NERESİ İYİ?

        -Madem sıfır atma gündeme geldi, o zaman niye 2 sıfır atıyoruz ki? TL’den 6 sıfır atarken borsa endeksinden neden 2 sıfır ile yetiniyoruz?

        -Korelasyonu korumak adına eğer atılacaksa endeksten de 6 sıfır atılmalı. 2 sıfır 1997’de atıldığından geriye atılacak 4 sıfır kalmıştı. Şimdi 2 yerine 4 sıfır atalım ve TL’yle durumu aynı yapalım. Endeksi de 11.499 yerine 11.49 diye okuyalım.

        Korkmayalım, bizde enflasyon yüksektir. Yüksek olmasına da kimse aldırmıyor. Bu gidişle 10-15 yılda yine normal rakamlara geliriz.

        1997’DE 2 SIFIR ATMANIN NEDENİ NEYDİ?

        -Daha önce niye 2 sıfır atıldığına gelince açıklayayım. 1986 başlangıcını 100 kabul ettiğimiz İMKB-100 Endeksi çift sıfır atmayla 1’e iniyordu. 1997’de sıfır atılmasında çift sıfırla yetinilmesinin nedeni budur. 1’in önüne sıfır ve virgül koymak durumunda kalmayalım diye.

        -Ancak şimdi çift sıfır daha atarsak Ocak 1986 Endeks değeri zaten 1 yerine 0.01 olacak. Kural bozulacak. Böyle bir endeks değeri günlük dilde kullanılmaz. Ama geçmişte kaldığına göre sorun yok. Nasıl olsa başa sıfırlar geçeceğine göre bu sıfırların sayısı da artabilir. 0.01 yerine endeksten dört sıfır atar ve TL ile aynı duruma getirirsek Ocak 1986 endeks değeri 0.0001 olacak. Bu kadar basit.

        -Bugünkü endekse de 11.49 diyeceğiz. O zaman önümüzde bir hayli gideceğimiz yol olabilir. Eğer amaç endeksin ucuz olduğunu hissettirmek ve göstermekse bunu 4 sıfır atarak daha iyi yapabiliriz.

        HALKA AÇILMA DERKEN HALKA KAPANMA?

        -Hakan Atilla Borsa İstanbul’un yıl sonuna kadar halka açılacak hale getirileceğini de söyledi. Borsa İstanbul 2000’li yıllardan itibaren halka açılmaya hazırlanıyor ama bir türlü olmuyor. Bu arada borsanın yapısı yarı kamusal ve mülkiyeti özel ve özerk iken tamamen devletleştirildi.

        -Halka da kapatıldı. Bu da halka açılma hazırlığı adı altında yapıldı. Bütün bilgiler ve istatistikler herkese parayla satılıyor. Borsada işlem yapanlara da, üyelere de, medyaya da. İşlemi yapanlar, komisyonu ödeyenler, istatistikleri oluşturuyor ama dönüp o istatistikleri de parayla satın alıyor. Halka açılmaya hazırlanan şirketin durumu bu.

        -Halka açılacak şirketler faaliyetleri hakkında kamuoyunu azami bilgilendirmeyle sorumludur. Borsa İstanbul bundan istisna mı tutulacak mı göreceğiz.

        -Basınla sohbet toplantısına katılan arkadaşlara sordum. Sadece sohbet edilmiş. Bilgi üreten, bilgi üretiminin ticaretini yapan bir kuruluş olarak, medya mensuplarına bir faaliyet raporu, doyurucu bir istatistik bilgi veya yayın verilmemiş. Basit bir broşürle geçiştirilmiş.

        ÖNCE İSMİ YERLİ VE MİLLİ OLSUN

        -Borsa İstanbul halka açılacaksa önerilerim var. Öncelikle ismini yerli ve milli yapsın. Borsa İstanbul değil İstanbul Borsası gibi Türkçe kuralına uygun bir isim olsun.

        -İkincisi borsanın geçmişiyle bağı kurulsun. Galata Borsası’na kadar uzansın, kökü ve geçmişi olsun, doğrusu budur.

        -Türkiye çapına yayılmış 400’den fazla temel öğretim okulunu bağışlarıyla İMKB yaptırdı. Okulların üzerinde halen İMKB (İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) yazıyor. İMKB’nin borsa olduğunu bilen az insan kaldı. Çünkü ismin kaldırılması üzerinden 8 yıl geçti. Bu okullara sahip çıkarak ve borsa adı korunarak gerçekten halka mal etmek mümkün.

        -Borsayı halka açarken bir kamusal mal olarak borsanın ürettiği istatistikler de yeniden halka açılsın. Buradan sağlanacak gelirden bir şey çıkmaz. Ama kaybı yüksek oluyor. Bu bilgilerin geniş kitlelere ulaşmasında kamusal ve piyasa açısından yarar vardır.

        Yazı Boyutu

        Diğer Yazılar