VAR merkezi yeni sezonu bekliyor

Birden fazla karşılaşmanın aynı anda rahatça takip edilebilmesi için, binanın içinde 9 tane ayrı VAR odası bulunuyor. Yani Süper Lig'de tüm maçlar aynı saatte oynanırsa da VAR problemsiz bir şekilde bunları takip edebilecek. Hakemler bu odalarda maçları mercek altına alacaklar ve 'minimum müdahale, maksimum yarar' felsefesiyle karşılaşmanın hakemlerine tartışmalı kararlarda yardımcı olacaklar.

VAR binasına atanan hakemler dışında kimse giremeyecek. Binanın dışı ve içi kameralarla donatıldığı için tüm hareketler de ayrıca kayıt altına alınacak.

Son teknoloji fiber optik kablolarla donatılan sistemde stattan gelen görüntünün en kısa sürede VAR odalarına aktarılması hedefleniyor. Altyapısında hiçbir fedakarlıktan kaçınılmayan son model sistem Avrupa'nın 1 numarası olarak gösteriliyor.

VAR sayesinde önceki sezonda sık sık tartışılan hakem hatalarının çok büyük oranda azalması bekleniyor. İlk olarak Rusya'daki Dünya Kupası'nda kullanılan sistem turnuvaya adeta damga vurdu. Özellikle penaltı kararlarında birçok yanlış karar VAR sayesinde tersine döndü.

İşte VAR'da merak edilen doğruluk oranları:

Kaydedilen gol oranları:

VAR kullanılmadığında %92.1

VAR kullanıldığında %99.2

Çalınan penaltı oranları:

VAR kullanılmadığında %90.0

VAR kullanıldığında %98.3

Gösterilen kırmızı kart oranı:

VAR kullanılmadığında %96.0

VAR kullanıldığında %99.1

Yanlış kişiye kart gösterilmeme oranı:

%71.4 VAR kullanılmadığında

%100 VAR kullanıldığında

TFF'NİN VAR BROŞÜRÜNDEN ÖNE ÇIKANLAR

Video Yardımcı Hakem sisteminin amacı tüm kararlarda %100 doğruluk elde etmek değildir. VAR’ın genel felsefesi “minimum müdahale - maksimum yarar”dır. Her türlü kararı her zaman hakem verecektir. Hakemin kararı yalnızca video incelemesi bariz bir hatayı gösteriyorsa değiştirilebilir. Buradaki doğru soru ‘Karar doğru mu?’ değil. Doğru soru: ‘Karar bariz bir şekilde yanlış mı?’

Video Yardımcı Hakem karar almaz, hakemi karar verme sürecinde destekler ve nihai karar her zaman hakem tarafından verilir. VAR tüm kamera yayınlarını görebilecek, ağır gösterimle inceleyebilecek teknik yapıya sahiptir.

Hakemler müsabakalarında yüzlerce kez karar verirler ancak VAR kullanımı ile sadece aşağıdaki olaylar incelenebilir:

GOLLER: Golden önce golün geçersiz olması için bir ihlalin olup olmadığını bildirmek.

PENALTI/PENALTI DEĞİL KARARLARI: Verilen veya verilmeyen bir penaltı kararında açık bir hata olup olmadığını bildirmek.

YANLIŞ OYUNCUYA KART VERİLMESİ: Hakemin ihlal yapan takımdan yanlış oyuncuya ihtar veya ihraç vermesi durumunu veya hangi oyuncunun cezalandırılması gerektiğini bildirmek.

DİREKT KIRMIZI KARTLAR: (2. ihtarlar hariç) Verilen veya verilmeyen bir ihraç kararında açık bir hata olup olmadığını bildirmek.

VAR'IN İLKELERİ

1- Video teknolojisi yalnızca maçın seyrini değiştiren kararlardaki bariz hataları düzeltmek için ve gözden kaçan ciddi olaylarda kullanılacaktır: Gol, penaltı/penaltı değil, doğrudan ihraç ve yanlış oyuncuya kart verilmesi (örneğin; hakemin yanlış oyuncuya ihtar vermesi/ihraç etmesi).

2- Nihai karar her zaman hakem tarafından verilecektir.

3- İncelemeyi yalnızca hakem başlatabilir; VAR, hakeme sadece inceleme önerisinde bulunabilir.

4- İnceleme süreci ne olursa olsun, kararı hızla incelemek için herhangi bir zaman baskısı yok. Çünkü doğruluk zamandan daha önemlidir.

5- Oyuncular ve takım görevlileri hakemin etrafını sarmamalı veya eğer bir karar incelenecekse, inceleme sürecini veya nihai kararı etkileme girişiminde bulunmamalıdır. ‘İnceleme işareti’ kullanan bir oyuncu sarı kart alacaktır.

VAR NASIL UYGULANIR?

1- VAR, video operasyon odasındaki(VOR) TV ekranlarından oyunuizler.

2- VAR, maçın seyrini değiştiren (Gol, penaltı, kırmızı kart, yanlış oyuncuya kart) bir durumda herhangi bir potansiyel bariz hatanın yapılıp yapılmadığını veya ciddi bir olayın/ihlalin gözden kaçıp kaçmadığını görmek için her durumu/ kararı otomatik bir şekilde ‘Kontrol’ eder.

3- Eğer bir inceleme gerekmiyorsa, hakemle iletişime gerek yoktur. Buna ‘Sessiz kontrol’ adı verilir.

4- Eğer bir ‘Kontrol’ bir olayın incelenmesi gerektiğine işaret ediyorsa, hakem hemen bilgilendirilir. Eğer hakem önemli bir hatanın gerçekleşmiş veya ciddi bir şeyin gözden kaçmış olmasından şüphelenirse de bir inceleme talep edebilir.

5- İncelemeyi sadece hakem başlatır. Hakem, kendisi ve yardımcılarının olayı açıkça gördüğüne ve bu sebeple bir inceleme gerekmediğine karar verebilir.

6- Oyun durdurulmadan hakemin bir inceleme istemesi durumunda, oyun, iki takımın da iyi bir atak ihtimalinin bulunmadığı ‘tarafsız’ bir bölgeye/duruma gelir gelmez durdurulur.

7- Hakem, bir TV ekranı çerçevesini görsel bir şekilde göstererek, inceleme sürecinin başlatıldığını açıkça işaret eder.

8- Oyunun tekrar başlaması inceleme sonuna kadar geciktirilir. Hakemler, ‘ihlali gerçekleştiren’ takım/oyuncunun, incelemeyi engellemek için oyunu tekrar başlatma girişimlerini önler.

9- Goller, penaltı pozisyonları ve bariz gol şansının engellenmesi ihlallerinde, hakem oyunu, bahse konu olaya yol açan hücum hareketinin başlangıcından itibaren ve eğer ilgili ise oyunun o aşamasının başlangıcında topun hakimiyetinin nasıl kazanılmış olduğunu inceleyebilir.

10- Oyun Kuralları, oyun bir kez tekrar başlatıldıktan sonra oyunu yeniden başlatma kararlarının (köşe vuruşları, taç atışları vb.) değiştirilmesine müsaade etmez, bu nedenle yeniden başlatma kararları incelenemez.

11- İnceleme sürecinin sonunda, hakem nihai kararını verecek ve incelemenin sonucunu açık bir şekilde gösterecek, her türlü disiplin cezasını verecek/ değiştirecek/iptal edecek (uygun olduğunda) ve oyunun doğru bir şekilde yeniden başlatılmasını sağlayacaktır.

ANTRENÖRLERİN VEYA OYUNCULARIN İNCELEME TALEP ETMELERİ

VAR, maçın seyrini değiştiren bir durumda herhangi bir potansiyel bariz hatanın yapılıp yapılmadığını veya ciddi bir olayın/ihlalin gözden kaçıp kaçmadığını görmek için her durumu/kararı kesintisiz bir şekilde ‘kontrol’ edecektir; yani gözden kaçan herhangi bir şey VAR tarafından görüleceğinden, antrenörlerin veya oyuncuların inceleme talep etmeleri kesinlikle yasaktır.

Hiçbir aşamada herhangi bir kimsenin hakem inceleme alanına girmesine izin verilmez. Bunu yapan oyuncu ihtar alacak (Sarı kart) ve takım görevlileri de teknik alan dışına çıkarılacaklardır. Hakem, TV işareti yapan oyuncuyu ihtar ile cezalandıracaktır.

VAR GERÇEĞİ

1 – OYUNUN BÖLÜNMESİ

Bazı insanlar VAR sisteminin oyunu çok sık böleceğini düşünüyordu. Yanlış!

3 maçta sahadaki hakemler tarafından 750 karar verildi. Bunlardan 15 tanesi var tarafından yeniden kontrol edildi. 1 karar ise tekrar gözden geçirildi.

2 – OYNANAN SÜREYE ETKİSİ

Bazı insanlar VAR sisteminin maçın süresini fazlasıyla uzatacağını düşünüyordu. Yanlış!

VAR kullanılmadığında maçın süresi ortalama 94:47 dakika ve eklenen kayıp zaman 287 saniyeyken VAR kullanıldığında bu süre ortalama 95:47 dakika ve eklenen kayıp zaman 347 saniyedir. VAR sistemi maç süresini ortalama sadece 60 saniye uzatmaktadır. Bu süre toplam zamanın sadece %1.34’ünü oluşturmaktadır.

3- KARARLARIN DOĞRULUK PAYI

Bazı insanlar VAR sisteminin hakemlerin kararına bir katkısının olmayacağını düşünüyordu. Yanlış!

VAR, kararların daha adil ve isabetli olmasını sağlamakta.

VAR NERELERDE UYGULAMAYA GİRDİ?

TÜRKİYE - FIFA Dünya Kupası - CONMEBOL - Avustralya - Belçika - Brezilya - Çin - Çekya - İngiltere - Fransa - Almanya - İtalya - Güney Kore - Hollanda - Polonya - Portekiz - Katar - ABD

VAR İÇİN NE DEDİLER?

Teknoloji, şeffaflık ve kalite getiriyor ve atağı düşünüp risk alan takımlara olumlu sonuç sağlıyor. (Diego Maradona)

Bence orada penaltı vardı. Çünkü, sol ayağıma çelme takıldı ve ardından kalktım, acı hissettim. Video hakem olması, o pozisyon sonrası iyi hissettirdi. (Antoine Griezmann)

VAR’ı seviyorum! Gelecekte daha az kendini atma ve oyunu mahvedecek şeyler olacak. (John Arne Riise)

VAR’ı sevmiyor/istemiyorsanız o zaman hakem kararlarından şikayet etmeyin, hakemlerin kararlarını kabul edin ve onunla devam edin. (Brian Moore)

VAR kullanımını destekliyorum. Oyun ve takımlar için adalet unsuru olduğuna inanıyorum. (Javier Zanetti)