Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: 2021'de vergi artışı yok

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2021 yılı bütçesini sunmak üzere Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısına katıldı. Milletvekillerine bilgi veren Oktay, bütçenin temel hareket noktasının salgın etkisiyle yeniden şekillenen küresel dünya düzeninde Türkiye'nin hak ettiği yeri alması olduğunu söyledi.

Oktay, bütçenin Covid-19 salgınının gölgesinde küresel ekonomik aktivitenin baskılandığı, bununla birlikte gelişmekte olan ülkelerde toparlanma sinyallerinin olduğu bir ortamda Meclise sunduklarını belirtti.

Oktay, Türkiye ekonomisine yönelik bilgi vererek, ''Özel tüketim ve kamu tüketiminin güçlü desteğiyle ekonomimiz 2020 yılının ilk çeyreğinde yıllık yüzde 4,4 oranında büyümüştür Bu gelişmelere rağmen, Mart ayından itibaren görülmeye başlanan ve Nisan ayında etkisi belirginleşen Kovid-19 salgını hayatın tüm alanlarında olduğu gibi ekonomide de kuralları değiştirmiştir. Salgın tüm dünya ekonomilerinde olduğu gibi Türkiye ekonomisinde de şok etkisi yaratmış; sosyal hayatı etkileyen kısıtlayıcı tedbirler, kısmi karantina uygulamaları, firmaların daha düşük kapasite ile çalışmalarına yol açan çeşitli önlemler kademeli ve ölçülü biçimde uygulamaya konmuşsa da iç talep ve üretim olumsuz yönde etkilenmiştir." ifadelerini kullandı.

Avrupa Birliği’nin ekonomik durgunluğa girmesine, dış talepteki daralmaya ve turizm gelirlerindeki düşüşe dikkat çeken ve salgının Türkiye ekonomisi üzerindeki olumsuz etkilerinin belirginleştiğini belirten Oktay, "Bu gelişmeler ışığında Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 9,9 oranında daralmıştır. Daralma oranımız, aynı dönemde yüzde 14,1 daralma yaşayan AB ve yüzde 10,9 daralma yaşayan OECD ortalamasının altında kalmıştır. Uygulamaya koyduğumuz Normalleşme Planıyla ekonomideki toparlanma eğilimi Haziran ayından itibaren güçlenmiştir." dedi.

Genişlemeci ekonomi politikalarının Ağustos ayı ile birlikte kademeli olarak terkedilmeye başlanarak “Yeni Dengelenme” süreci aşamasına geçildiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, "Üçüncü çeyreğe ilişkin öncü veriler, ikinci çeyrekteki daralmanın ardından, V-tipi güçlü bir toparlanmaya işaret etmektedir. Böylelikle, ekonominin 2020 yılında yüzde 0,3 oranında büyüme kaydetmesi beklenmektedir.2021 yılında büyümenin yurt içi ve yurt dışı talep arasında dengeli bir görünüm sergilemesi beklenmekte ve ekonomimizin yüzde 5,8 oranında büyümesi hedeflenmektedir. Salgının piyasalarda yarattığı durgunluk etkisi sebebiyle gerileyen işgücüne katılım oranı, işsizlik oranının da düşmesine sebep olmuş; 2020 yılı Nisan ayında işsizlik oranı yüzde 12,8 olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılı Haziran ayında başlayan normalleşme süreciyle birlikte işgücüne katılım toparlanmış; ancak istihdam artışının aynı hızda iyileşememesi sebebiyle Temmuz döneminde işsizlik oranı yüzde 13,4 olarak gerçekleşmiştir. Yılın geri kalanında ekonomik aktivitedeki toparlanmaya bağlı olarak işgücüne katılımın ve istihdamın iyileşmesi öngörülmektedir. Yeni Ekonomi Programı (2021-2023) dönemi boyunca istihdamın yıllık ortalama 1 milyon 336 bin kişi artması ve işsizlik oranının kademeli olarak gerileyerek 2023 yılında yüzde 10,9 seviyesine gerilemesi beklenmektedir'' şeklinde konuştu.

Tüketici enflasyonunda kaydedilen düşüş eğiliminin, 2020 yılı ilk çeyreğinde ortaya çıkan Kovid-19 salgını nedeniyle sekteye uğradığını söyleyen Oktay, salgın kaynaklı birim maliyet artışları ve döviz kuru gelişmelerinin fiyatlara yansıdığını vurguladı.

Oktay, ''Salgına yönelik küresel belirsizliklerin devam etmesi nedeniyle cari işlemler açığının 2020 yılında 24,4 milyar dolar olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Küresel ekonomideki normalleşmenin ihracat ve turizmi desteklemesi ve altın talebindeki normalleşme ile cari açığın 2021 yılında ılımlı seyretmesini öngörüyoruz. Diğer taraftan, ülkemizin yüksek katma değerli üretimini artırmasına ve bilgiye dayalı sürdürülebilir büyüme eğilimini devam ettirmesine önem vermekteyiz. Yeni normalde yapısal değişime uğrayan küresel tedarik zincirinde ülkemizin uluslararası rekabetçiliğinin artırılması, yurt içi üretim kapasitesinin yükseltilerek ithalata olan bağımlılığın azaltılması ve turizm sektörünün artan önemiyle birlikte cari açığın kalıcı olarak düşürülmesini hedeflemekteyiz. Öte yandan, Karadeniz’deki doğal gaz keşfi kaynaklı olarak yeni doğal gaz kontratlarında fiyatların daha rekabetçi yapılması ve 2023 yılında yerli doğalgazın kullanılmaya başlanacak olması, cari dengemizin uzun vadede kalıcı şekilde iyileşmesine önemli katkı yapacaktır. Bu doğrultuda cari işlemler dengesinin GSYH’ye oranının 2021 ve 2022 yıllarında sırasıyla yüzde 1,9 ve yüzde 0,7 olarak açık vereceği, Program dönemi sonunda ise sınırlı fazlaya döneceği tahmin edilmektedir'' değerlendirmesinde bulundu.

ÖDENEKLERDE YÜZDE 20'NİN ÜZERİNDE ARTIŞ

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2021 yılı bütçesiyle ilgili öngörüleri de paylaştı. Buna göre;

olarak belirlendi.

2021 yılı Bütçe ödeneklerinin 2020 yılına göre yüzde 22,9 arttığını söyleyerek 250.7 milyar TL olacağını belirten Oktay, "2021 yılında bütçe gelirleriyle ilgili mevzuatta öngörülen düzenlemeler dışında herhangi bir vergi oran veya miktar artışı öngörülmemiştir. Kurumlar vergisinde ise geçici süreli 2 puan artırımlı vergi oranı uygulama süresini 2021 yılıyla birlikte sona erdirmekteyiz." dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay sunumunda temel harcama kalemleri ile yüksek artış olan harcama kalemlerini de anlattı. Oktay'ın öne çıkan açıklamaları şöyle:

- Sermaye giderleri 2020 yılına göre yüzde 83,3 oranında artarak 56,6 milyar TL’den 103,7 milyar TL’ye yükselmiştir.

- Başta kamu sermayeli kuruluşlara yapılan sermaye transferleri olmak üzere borç verme giderleri 2020 yılına göre yüzde 40,2 oranında artarak 27,1 milyar TL’den 38 milyar TL’ye yükselmiştir.

- Personel Giderleri ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri ile Personel Giderlerini Karşılama Ödeneğinin toplam bütçe giderleri içindeki payı yüzde 28,6’dır.

- Kamu personel giderleri enflasyon hedefleri ile kamuda istihdam edilecek yeni personel alımı kapsamında bir önceki yıla göre yüzde 15,3 oranında artarak 385 milyar 10 milyon TL’ye yükselmiştir.

- Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan transferler 2020 yılına göre yüzde 18,7 oranında artarak 259,7 milyar TL’ye yükselmiştir.

- Gelirden Ayrılan Payların toplam bütçe giderleri içindeki payı yüzde 10,4’tür.

Gelirlerdeki artış nedeniyle gelirden ayrılan paylar 2020 yılı ödeneklerine göre yüzde 16,7 oranında artarak 140 milyar 631 milyon TL’ye yükselmiştir.

2021 Yılı Bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre dağılımı ise şöyledir:

2021 Yılında Merkezi Yönetim Bütçe gelirlerinin 2020 yılı gerçekleşme tahminine göre yüzde 13,2 artışla 1 trilyon 101,1 milyar TL, vergi gelirlerinin yüzde 16,7 oranında artarak 922 milyar 744 milyon TL, vergi dışı gelirlerin ise 178 milyar 402 milyon TL’ye ulaşacağı tahmin edilmektedir.

2021 yılında vergi gelirlerinin alt kalemleri şu şekilde tahmin edilmektedir: