Sahte sigorta yaptıran pişman olur

İŞVERENLE ANLAŞARAK GERİYE DÖNÜK HİZMET TESPİTİ YAPILABİLİR Mİ?

Toplam 2550 prim günüm var. Bunu 3600 güne tamamlayıp emekli olmak istiyorum. Askerlik ve yurt dışı borçlanma yapamam çünkü o haklarımı kullandım. Geriye sizin daha önce gündeme getirdiğiniz hizmet tespiti yöntemini denemek kalıyor. Şöyle ki, ben 2001 yılında bir firmada 1 yıldan daha uzun süre sigortalı çalıştım, primler düzenli olarak yatırıldı. Acaba hizmet tespit davası açsam ve “Ben aslında daha önce işe başlamıştım ama patron benim sigorta girişimi yapmamış” desem, bana lazım olan 1050 günü kazanabilir miyim? Patronu ikna etmem olası ancak, bu üç yılın bize maliyeti ne kadar olacak? Eğer makul bir rakamsa bunu ben üstlenebilirim. Buna benzer bir davanın Yargıtay'da kazanıldığını söylemiştiniz, buna nasıl ulaşabilirim? Üç yıl isteğe bağlı sigorta yapsam zaten büyükçe bir rakam çıkacak. En azından 3 yıl daha erken emekli olurum. Zaten yaşım da geçkin, olabilecekse beklememe gerek kalmayacak. (Zeynel K.)

Hizmet tespit davalarında 5 yıllık hak düşürücü süre uygulanıyor. Sigortasız çalıştırılan kişilerin hizmet tespiti davasını beş yıllık hak düşürücü süre içinde açması gerekir. Bununla birlikte Yargıtay, sigortasız çalıştırıldıktan sonra ara vermeden aynı işyerinde sonradan sigortalı çalıştırılan kişilerde 5 yıllık hak düşürücü süre kuralının uygulanamayacağı yönünde karar veriyor. Yargıtay’ın bu konuda birden fazla kararı bulunuyor.

Sizin durumunuz ise farklı. Siz, sigortalı çalıştırıldığınız işyerinde daha öncesinde bir çalışmanız olmadığı halde sigortasız çalıştırıldığınız iddiasıyla dava açmak istiyorsunuz. İşvereni de ikna ederek böyle bir dava açıp kazandığınızı varsayalım. Sonradan bunun muvazaalı bir işlem olduğu, sahte sigorta yapıldığı tespit edilirse yatıracağınız para yanar. Emekli aylığı bağlanmış ise emekliliğiniz iptal edilir, ödenmiş olan emekli aylıkları faiziyle geri alınır. Bu süre içinde Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinden sağlık hizmeti alırsanız, sağlık hizmeti bedeli faiziyle sizden istenir. Bu tür muvazaalı işlemler de genellikle aile içindeki veya yakın çevredeki kişilerin ihbarıyla ortaya çıkar.

Bunun ötesinde evrakta sahtecilikten mahkemeyi yanıltmaya kadar varan çeşitli suçlamalarla hapis cezasıyla karşı karşıya kalırsınız. Sizinle işbirliği yapan işveren de ağır yaptırımlara maruz kalır.

Size tavsiyem, 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olarak çalışmanız bulunuyorsa prim gününüzü 3600’e tamamlayıncaya kadar isteğe bağlı sigorta primi ödemek. İsteğe bağlı sigorta primini asgari ücret üzerinden yaparsanız, 2023 yılı için ayda 4.292,64 TL ödersiniz. 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişiniz bulunmuyorsa bu durumda SSK’dan en az 4500 günle, BAĞ-KUR’dan ise 5400 günle emekli olabilirsiniz.

4447 SAYILI KANUN NEDENİYLE EMEKLİLİĞİ GECİKENLER HAK İDDİA EDEBİLİR Mİ?

1971 doğumluyum. 01.04.1989 tarihinde iş hayatına başladım. Eski (EYT ile tekrar geri getirilen) kanuna göre 2014 yılında emeklilik hakkı kazanıyordum. Ama 1999 yılında çıkartılan kanun ile tüm haklarımız elimizden alındı ve yaşa takıldık. 01.06.2022 tarihinde emekli oldum. Bu yıl çıkan emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili kanunla tüm haklar geri verildi ama benim gibi geç emekli olanlar mağdur oldu. 1999 öncesindeki kanuna göre emekli olmam gereken 2014 yılı ile emekli olduğum 2022 yılı arasındaki döneme ait emekli aylığını talep etsem sonuç alabilir miyim? Bu konuda SGK’ya başvurmam yeterli olur mu? Olamayacağını düşünüyorum ama konuyu yargıya taşırsam mahkeme lehime karar verir mi? (Nihat K.)

Emeklilikte kademeli yaş koşulunu getiren 1999 yılında çıkan 4447 Sayılı Kanun’un iptali ile ilgili Anayasa Mahkemesi’nce verilmiş karar bulunuyor. Anayasa Mahkemesi o tarihte kanunu iptal etmedi, kademeli yaşla ilgili geçiş süresi maddelerini iptal etti.

Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili bu yıl yürürlüğe giren kanun hukuki zorunluluk nedeniyle değil, siyasi kararla çıkartıldı. 1999’da yürürlüğe giren 4447 Sayılı Kanun dolayısıyla milyonlarca kişinin emekliliği uzadı ama yeni çıkan kanun dolayısıyla geriye dönük hak talebinden sonuç alınamayacağını düşünüyorum.

ASKERLİK BORÇLANMASI İLE EMEKLİ AYLIĞI ARTAR MI?

01.09.1998 tarihinde sigortalı çalışmaya başladım. 01.09.2023 tarihinde EYT kapsamında emekliliğe hak kazanıyorum. Prim gün sayım 7050. Askerlik borçlanması ile prim günümü 7200’e çıkartırsam emekli aylığım artar mı? (Muharrem H.)

Prim gününüzü tamamlamış bulunuyorsunuz. Eksik prim gününüz olmadığı halde sadece emekli aylığını artırmak amacıyla askerlik borçlanması yapmanızı prensip olarak tavsiye etmem. Borçlanma yapsanız bile emekli aylığınızın artıp artmayacağı 2000 öncesi çalışma süreniz, prime esas kazançlarınız gibi parametrelere göre değişir. Emekli aylığında artış bir yana azalma ihtimalinin kuvvetli olduğunu da hatırlatmak isterim.

MEMURİYETE 2008 SONRASI BAŞLAYANLAR EYT’DEN YARARLANABİLİR Mİ?

1977 doğumlu devlet memuruyum. 1997 yılında 4A’lı olarak çalışmaya başladım. 2011 yılından bu yana da Emekli Sandığı’na tabi olarak çalışıyorum. Şu anda prim gün toplamım 7643’tür. EYT kapsamına giriyor muyum? Giriyorsam EYT kapsamında ne zaman emekli olabilirim? (Murat E.)

Bu yıl mart ayında yürürlüğe giren EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 öncesinde SSK, BAĞ – KUR veya Emekli Sandığı kapsamında 1 gün dahi sigortalı çalışması olan herkesi kapsıyor. Devlet memurluğuna 2011 yılında başlamış olsanız bile 1997 yılında SSK’lı çalışmanız bulunduğundan EYT düzenlemesinden yararlanabilirsiniz. Toplam prim gününüz 9000’e ulaştığında emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.

MEMUR EMEKLİLERİNİN KÖK MAAŞI TEMMUZDA NE KADAR ARTTI?

4C’den emekliyim. Kök maaşım 11.760 TL, ek ödemem de 480 TL idi. Temmuz ayındaki yüzde 25 zamdan sonra kök maaşım 13.860 TL, ek ödemem de 1.468 TL olmuş. Burada bir yanlışlık mı var. Sanki kök maaş yüzde 17.55 artmış, ek ödeme arttırılarak yüzde 25’e tamamlanmış. Sizin görüşünüz nedir? (Erhan Y.)

Emekli memurların aylıkları memur maaş katsayısına göre belirleniyor. Ancak, bu yıl temmuz ayında memurlara yapılan 8.077 TL’lik seyyanen zam memur maaş katsayısına yansıtılmadı. SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı emeklileri yüzde 25 zamda eşitlendi. Yasa tekniği olarak emekli memur aylıkları önce yüzde 17.55 oranında arttı. Bu şekilde artan maaşlara ayrıca yüzde 6.34 oranında ilave artış yapılarak toplam zam yüzde 25’e tamamlandı. Yüzde 6.34’e karşılık gelen tutar sistemde ek ödeme olarak gösterildi. Memur emeklilerinin kök aylıkları bundan böyle yüzde 25 artırılmış tutar üzerinden zamlanacak.