'Plastik Dalgalar' Bebek Sarnıcı'nda

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB), şehre kazandırdığı yeni sanat duraklarından biri olan Bebek Sarnıcı bu kez Bebek sakinlerinin duyarlılıklarıyla gelişen bir sergiye ev sahipliği yapıyor. “Plastik Dalgalar” İstanbul Boğazı’nı tehdit eden kirlilikle mücadele için 2022 yılının Temmuz ayında Bebekliler tarafından denizden karaya çıkarılan atıkların görsel kaydını izleyicilerle buluşturuyor.

Deniz yatağındaki plastik atıklar, atılmış şişeler ve diğer çöplerle dünyanın en özel ekosistemlerinden birini barındıran Boğaz’ın uğradığı insan kaynaklı kirlilik istilana dikkat çekmeyi amaçlayan “Plastik Dalgalar”, bu vesileyle denizlerimizi bekleyen geleceğe de ayna tutuyor. Jacques-Yves Cousteau'nun, "Denizler yaşadıkça insanlık yok olmayacaktır," sözleri, “Plastik Dalgalar” sergisine etkileyici bir anlam katıyor. Doğanın ve insanlığın birbiriyle iç içe geçtiği sembiyotik ilişkisine dikkat çeken Cousteau’nun bu sözüne karşın günümüzde dengenin giderek daha fazla sarsıldığı ve İstanbul Boğazı gibi iki kıtayı ayıran büyülü bir su yolunda çevresel tehditler kendini gösterdiği de göz ardı edilemeyecek bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.

Bebek sahilindeki kıyı çizgisi, bir zamanlar adeta masallardan çıkmış güzellikteki manzaralara ev sahipliği yapsa da içinde gizlenen bu acımazız gerçeklik de gün be gün kendini bize hatırlatıyor. Boğaz’ın güzelliğini gölgeleyen plastik atıklar, denizlerdeki yaşamı da etkisi altına alıyor.

İstanbul Boğazı'nda var olan deniz kirliliğinin yıkıcı etkilerini, deniz suyunun altında ve üstünde yansıtarak bize gösteren “Plastik Dalgalar” sergisi, plastik dalgaların doğanın sessiz çığlığını temsil ettiğini vurguluyor. Toplumların denizlerin geleceğini şekillendirebileceğini ve sürdürülebilir bir gelecek yaratma sorumluluğu taşıdığına işaret eden sergi, “Bir adım atmak, büyük bir toplumsal bilinçlenme hareketi başlatabilir; birlikte ‘Plastik Dalgalar’ı durdurabiliriz” diyor.

Küratörlüğünü Hicran Aksöz’ün üstlendiği sergide Bebek sakinlerinden Mehmet Sinan Soner’in imzasını taşıyan 24 fotoğrafın yanı sıra “Açık Çağrı” ve “Denizin Sesi” isimlerinde iki enstalasyon çalışması ve bir video yerleştirmesi de yer alıyor. Sergi, 31 Ocak 2024 tarihine kadar ziyaretçilerini bekliyor.

Bebek Sarnıcı

İstanbul’un hemen her yerinde Bizans ya da Osmanlı devrinden kalan pek çok sarnıç görebiliriz. Yerebatan Sarnıcı, Binbirdirek Sarnıcı gibi bildiğimiz örneklerin dışında, fark etmeden yanından yürüyüp geçtiğimiz daha nicesi var. Bunlardan biri de “Bebek Sarnıcı”. Cumhuriyet Dönemi’nde özellikle de 1950’lerden sonra İstanbul’un hızlı büyüme süreci yapılaşmayı arttırdı ve kentin Boğaz semtlerinde sosyal, ekonomik, yapısal değişimlere yol açtı.

Kenti besleyen pek çok su kaynağı ve dere, artan nüfusun etkisiyle genişleyen Boğaz kıyısı semtlerinin yerleşim alanı içinde kaldı. Geçmişte doğal yapısıyla kent ve kentli ile bağı güçlü olan dere ve vadiler, zamanla çevresindeki yapı yoğunluğunun, ezici baskısıyla artan beton alanları nedeniyle kentle bağını kopardı. Adını bulunduğu semtten alan Bebek Sarnıcı günümüze kadar az bilinen, şehrin kültürel mirasının ihmal edilmiş bir parçasıydı. İBB tarafından titizlikle restore edilen sarnıç, 29 Eylül 2021’de bir sanat mekânı olarak İstanbul halkının kullanımına açıldı.