Lübnanlı uzmana göre İsrail deniz sınırı müzakerelerinde anlaşmaya varmak istemiyor

İsrail resmi yayın kuruluşu KAN, dün yayımladığı haberde, Tel Aviv ile Beyrut arasında deniz sınırı anlaşmazlığına çözüm bulmak için yürütülen müzakereler kapsamında 2 Aralık'ta yapılması planlanan beşinci turun belirsiz bir tarihe ertelendiğini bildirdi.

Ertelemenin nedenine ilişkin bilgi verilmezken, Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde ekim ayından bu yana devam eden görüşmelerin ilk kez ertelendiğine işaret edildi.

- "Müzakerelerin ertelenmesini İsrail istedi"

Lübnanlı petrol işleri uzmanı Rabi Yaği, AA muhabirine yaptığı açıklamada, müzakerelerin ertelenmesinin İsrail'in talebi üzerine, herhangi bir tarih belirtilmeden gerçekleştiğini ifade etti.

Yaği, "Müzakerelerin ertelenmesi, İsrail'in anlaşmaya varma konusundaki isteksizliğini gösteriyor zira halihazırdaki durum Tel Aviv lehine. İsrail, petrol faaliyetini sürdürüyor ve tüm hazırlıklar, inşaatlar tamamlandıktan sonra da 2021'in başlarında ticari gaz üretmeye başlayacak." ifadesini kullandı.

Buna karşın Lübnan'ın petrol faaliyetinden mahrum olduğunu aktaran Yaği, "Deniz sınırının belirsizliği gölgesinde yabancı şirketler, yarı tartışmalı bir alanda yatırım ve arama çalışması yapmayacaktır." diye konuştu.

Yaği, bu durumda Lübnan'ın güney sınırı bitişiğindeki 8, 9 ve 10 numaralı bloklarda yakın zamanda arama çalışması yapamayacağına dikkati çekti.

Lübnan'ın 1975-1990 yıllarındaki iç savaşın sona ermesinden bu yana görülmemiş bir ekonomik kriz yaşadığını hatırlatan Yaği, "Halbuki Lübnan'ın arama çalışmaları, ülkenin kredi notunu değiştirebilir ve çeşitli düzeylerde olumlu yansımaları olabilirdi." dedi.

- Lübnan'ın müzakerelerdeki konumu

Yaği, "Lübnan'ın deniz sınırı müzakerelerindeki konumu, teknik ve hukuk açısından İsrail'den çok daha güçlü." değerlendirmesinde bulundu.

Beyrut'un Filistin ile kara ve deniz sınırlarını çizmek için 1923'te Fransa ile İngiltere arasında imzalanan (Paulet-Newcombe Anlaşması) sınırları belirleyen haritaları dayanak aldığını aktaran Yaği, bu sınırların Lübnan-İsrail arasında 1949 ateşkes anlaşmasını da desteklediğini söyledi.

Lübnanlı uzman, "Bu haritalar, İsrail'in ister 860 kilometrekare, ister 2 bin 300 kilometrekare; alanı ne olursa olsun Lübnan'ın ekonomik sularının bir kısmında korsanlık yapmaya çalıştığını gösteriyor. Müzakereler, İsrail'in çekilmesi gereken alanı belirliyor." diye konuştu.

Halihazırdaki durumun, Lübnan'ın değil İsrail'in çıkarına olduğuna işaret eden Yaği, bunun da İsrail tarafının geri çekilmesinin ve beşinci oturumu erteleme talebinin nedeni olabileceğini kaydetti.

- ABD seçimleri

Yaği, ayrıca İsrail'in daha önce müzakereyi kabul ettiğini ve 4 oturum gerçekleştirildiğini, bunun da 3 Kasım'daki ABD seçimlerinden önceki durumla uyumlu olabileceği görüşünü dile getirdi.

ABD'deki seçimlerinde, yönetimi sırasında Tel Aviv'e sınırsız destek sağlayan Donald Trump'ın yerine Joe Biden'ın seçilmesini anımsatan Yaği, şunları söyledi:

"Sınırların belirlenmesinde ABD'nin niyeti iyiyse Washington yönetiminin, müzakere masasına geri dönmesi ve herhangi bir tehdit olmaksızın beşinci oturum için tarih belirlenmesi konusunda İsrail'e baskı yapmasını umuyoruz."

Lübnan ile İsrail arasında deniz ve kara sınırları anlaşmazlığına çözüm amacıyla BM himayesinde başlatılan dolaylı müzakerelerin ilk oturumu 14 Ekim'de yapıldı.

İkinci ve üçüncü tur görüşmeler 28-29 Ekim'de, dördüncü tur ise 11 Kasım'da gerçekleştirildi.

- İki ülke arasındaki sınır anlaşmazlığı

Lübnan ile İsrail arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor.

İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak iddia ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı beş bloktan üçünün, İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını iddia ediyor.

İsrail ayrıca, 87 kilometre uzunluğundaki Lübnan'ın kara sınırında da Şeba Çiftlikleri ile diğer bazı bölgelerdeki işgalini sürdürüyor.

İki ülke arasındaki sınır ihtilafının çözümü için 2010'dan beri ABD'li yetkililerle süreci yöneten Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, BM himayesinde İsrail'le hem kara hem deniz sınırlarını belirleme müzakereleri için "çerçeve anlaşmasına" varıldığını duyurmuştu.