Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gastro Keşfet Ne kadar kırmızı et yemeliyiz?

        Sanırız gerek tıp gerekse yemek sektöründe hiçbir gıda kırmızı et kadar tartışma yaratmamıştır.

        Uzmanlar, tabakta kırmızı etten daha fazla sebze ve bakliyat olmasına dikkat edilmesinin sağlıklı bir beslenmenin anahtarı olduğunun altını çiziyorlar. Peki tabakta kaç gr et olmalı, ya da haftada kaç gr et tüketmeliyiz. Tamamen mi bırakmalıyız, yoksa azaltmak yeterli mi?

        Genel kanı, kırmızı et tüketiminin azaltılması yönünde olsa da 2019’da Annals of Internal Medicine isimli çok prestijli bir tıp dergisi tartışmalı bir rapor yayınladı. Raporda et tüketimi ile ilgili yapılan araştırmalarda kanıt eksikliği olduğunu, bu yüzden de yapılan araştırmaların insanların fikirlerini değiştirmeye yetmediği söyleniyordu. Bazı araştırmalar et tüketiminin genel olarak azaltılması konusunda kesin kanıtlar verse de, bazıları et tüketimi ile kolon kanseri ve kardiyovasküler hastalık arasındaki ilişkiyi destekleyen kesin kanıtlar sunamıyor. Bu ilişki, yediğiniz etin ne olduğu, ne kadar olduğu, sigara tüketiminiz, egzersiz yapıp yapmadığınız, sebze meyve yeyip yemediğiniz de devreye girdiğinde iyice karmaşık bir hal alıyor. Bu karmaşık ilişki araştırmalardaki deneklerle birleştiğinde sonuçlar çok da güven vermiyor. Beslenme sonucunu değiştirecek yeterli kanıt olmadığından insanlar da bu araştırmalara artık inanmıyor. Raporda yukarıda sayılan nedenlerle et tüketenlerin beslenme şekillerini değiştirmek için yeterli gayreti göstermedikleri bu yüzden de tıbbi olarak tavsiye edilen miktarın çok üzerinde protein almaya devam ettikleri anlatılıyordu.

        Et tüketimini azaltmamız gerektiğini artık duymayan kalmadı. Bu gerçeği desteklemek için, küçük riskler öne süren bilimsel araştırmalar yerine, et tüketiminin çevre üzerinde yarattığı tedirgin edici etkilerden hayvan refahına kadar başka tehlikelerden bahsederek anlatmak daha makul duruyor. Hatta artık pek çok insan sırf bu iki nedenin et tüketmekten daha endişe verici olduğu düşünüyor. Bu sebepler et tüketiminin azalmasına yarayacaksa mutlaka daha fazla yerde yayınlanmalı.

        Dünya Sağlık Örgütü eti kanserojen olarak sınıflandırıyor ve kırmızı et de bu sınıfta yer alıyor. Özellikle ABD’de yapılan tıbbi araştırmalarda aşırı et tüketiminin yol açabileceği hasardan bahsediliyor.

        Ancak bir soru hala cevaplanmamış durumda: Ne kadar kırmızı et yemeliyiz?

        Kırmızı et nedir?

        Öncelikle kırmızı et denilince hangilerinin bu klasmana dahil olduğunu bilmek gerekiyor. Sığır, kuzu, dana, geyik ve keçi eti kırmızı et sınıfta bulunuyor. Elbette yemeklerde ve köftede kullandığımız kıyma da bu kategoride yer alıyor.

        Doktorlar, kıymanın içindeki yağ miktarının dikkate alınmadığı konusunda uyarıyorlar. Örneğin hamburger alırken köftesinin %90 etten oluştuğu söylendiğinde bunun iyi bir şey yanılgısına düşüyoruz. Ama %90 et olması demek %10 yağlı olması demek. Uzmanlar sütün içindeki %3 oranında yağı bile yüksek buluyorlar.

        Kıymayı hazır almayıp etten çektirmek ve içine hiç yağ ekletmemek mantıklı bir çözüm gibi duruyor.

        Bir diğer önemli kategori ise işlenmiş et. Marketlerden hazır olarak aldığımız ve içinde tuzla kimyasalların fazlaca bulunduğu bu ürünler son derece zararlı.

        REKLAM

        Kırmızı etin en masum hali parça et ve biftek... Yağsız ve işlenmemiş olarak nasıl olacaksa o şekilde tüketilmesi en sağlıklı olan.

        Kırmızı et neden zararlı?

        Kırmızı etin içindeki bileşikler vücutta iltihaplanma ve tahrişe neden oluyor. İlk başta çok önemli gibi görünmeyen bu etki zaman içinde artıyor ve hasar büyüyor. Atardamar zarının hasar görmesi kalp krizi ve felce neden oluyor. Proteinler beyne yerleştiğinde ise Alzheimer’a, DNA hasarına ve kansere neden olan mutasyonlara kadar varabiliyor.

        Uzmanlar, etin kalp hastalığına neden olan tek faktör olmadığını belirtseler de her gün kırmızı et yemek riski artırıyor. Etteki organik bileşikler, trimetilamin N-oksit oluşturma riskini üçe katlıyor. Etin temel risk faktörü olmasının nedeni ise bitki proteinlerini vücudumuz asimile ederken ette bunu yapamıyor.

        Doktorlar, yüksek miktarda kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinin kalp hastalığı, diyabet ve kanser ile bağlantılı olduğunu, düşük tüketim yapan kişilerin daha sağlıklı olduklarına dikkat çekiyorlar.

        REKLAM

        Kırmızı et tüketmenin bir başka tehlikesi ise atardamarların tıkanmasına neden olabilen ağır yağ içeriğidir.

        Ne kadar kırmızı et sağlıklı?

        Etin miktarından önce türü önem taşıyor.

        Doktorlar, kırmızı et yerine tavuk, hindi ve balık tavsiye ediyorlar. Kırmızı et ise günde 100 gram ve haftada 600 gramdan fazla tüketilmemeli. Bu anlamda haftada kaç kez kırmızı et ürünü tükettiğinizden çok toplam ne kadar yediğiniz önem kazanıyor. Haftada toplam tüketilen et miktarı 500-600 gramı geçmemeli.

        Bu durumda sokak yemeklerinde bulunan et ve buradaki yağ miktarı ile porsiyona düşen kırmızı et miktarı önemli bilgiler haline geliyor.

        Bazı kişilerin insanların kırmızı eti tüm insanlık tarihi boyunca tüketmiş olduğunu söylemelerine ise doktorların cevabı, insanlığın et yerken her zaman yanında sebze ve tahıl da tüketmiş olduğunu hatırlatmak oluyor. Bazı uzmanlar kırmızı eti tamamen hayatımızdan çıkartarak daha sağlıklı bir kalp sistemine sahip olabileceğimizi savunuyorlar.

        Kırmızı etin faydaları neler?

        Kırmızı et, belirlenen günlük miktarı aşmadığınızda, çok önemli bir protein kaynağı. Mantar ise kalori başına içerdiği protein miktarı açısından en yüksek yiyecek. Kırmızı etin içindeki besinler, farklı sebzelerde de bulunabiliyor, demir ve çinko gibi.

        Ancak bu besinlerin alınabilmesi, etin nasıl pişirildiği ile de alakalı. Izgara, kavurma, fırında pişirme gibi yöntemler, kırmızı etin besleyici değerlerini koruyor. Soslar, krema gibi ağırlaştıran faktörlerden uzak durulmalı ve zeytinyağı ile birlikte basit baharatlar tercih edilmeli.

        Kırmızı etin yerine ne tüketilebilir?

        Doktorlara göre hiçbir takviye gıda, doğal gıdanın yerini tutmuyor. Protein takviyeleri daha az kolesterol almak anlamına gelse de damar ve kalp sağlığı riskini azaltmıyor. Kalp krizi riskini azaltmanın en önemli yollarının arasında sigara içmemek ve düzenli egzersiz yapmak geliyor. Sadece kırmızı eti azaltmak sağlıklı bir yaşam anlamına gelmiyor.

        Daha az kırmızı etin iyi yönleri neler?

        Uzmanlara göre sağlıklı bir tabakta mercimek, fasulye ve sebzeler mutlaka bulunmalı. 85 gram kıyma ile 1 bardak mercimeğin eşit kalori ve protein miktarı olduğunu unutmamak gerekiyor, lif ve fosfatla birlikte C vitamini de içeriyor.

        Uzmanlar, tabakta kırmızı etten daha fazla sebze ve bakliyat olmasına dikkat edilmesinin sağlıklı bir beslenmenin anahtarı olduğunun altını çiziyorlar.

        Yazı Boyutu
        Habertürk Anasayfa