Dikkat çeken Ergene uyarısı
Uzun yıllardır kirliliğiyle gündeme gelen Ergene Nehri için kritik bir uyarı geldi. Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, nehirdeki kirliliğin arıtma tesisleri tamamlanmasına rağmen ortadan kalkmadığını, nehre bazı noktasal kirlilik kaynaklarından deşarj yapıldığını söyledi. Esra Toptaş yazdı...
2011’de derin deşarj uygulaması başlayacağına dair proje açıklanan Ergene Nehri’nin kirliliği gündemdeki yerini koruyor ne yazık ki. Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız da bir uyarıda bulundu...
4.DERECE KİRLİ
“Ergene Havzasının kirlilik yükünü toplayıp derin deniz deşarjı ile Marmara denizine ulaştıran bir sistem var. 2011’de yayınlanan Ergene Havzası Koruma Planında Organize Sanayi Bölgelerinin (OSB) ileri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi çıkışlarının Derin Deşarj Projesi ile birlikte Marmara’ya aktarılacağı belirtildi. Bu proje bütünüyle devreye alındığında suyun 3. sınıf kaliteli bir sulama suyu olarak Marmara’ya bırakılacağından söz edilmişti.
Bu proje kapsamında biyolojik olarak azot ve fosfor gideren en ileri teknoloji seçilerek Kırklareli merkez, Vize, Pınarhisar, Babaeski, Lüleburgaz; Tekirdağ’da Muratlı, Çorlu, Çerkezköy, Saray, Hayrabolu, Malkara; Edirne’de Uzunköprü ve Keşan’a 13 tane ileri biyolojik arıtma tesisleri kuruldu.
Tamamına yakını Ergene Havzasında yer alan OSB’lerin atık sularının ileri biyolojik arıtma uygulandıktan sonra derin deşarj boru hattı ile Marmara Denizine verilmesi düşünülmüştü. Projenin büyük bölümü tamamlandı.
2023 yılının mayıs ayında yapılan ölçümlerde 3'üncü derece kirli çıkan Ergene Nehri'nin eylül ayı sonundaki analizlerde ise kirlilik derecesi 4'üncü dereceye çıkarak, nehrin en kirli su seviyesine yükseldiği açıklandı. Ergene Nehri'nde yapılan su kalitesi ölçümlerinde elde edilen sonuçlar kalitenin mevsimsel olarak değiştiğini gösteriyor.
2023 yılında Uzunköprü mevkiinde yapılan ölçümler kimyasal oksijen ihtiyacı, azot, fosfor yükleri açısından nehrin o bölgesinde kirliliğin arttığını, kıta arası su kalitesi yönetmeliğine göre de 4'üncü sınıf su kalitesine düştüğü, yani en kirli su kalitesine düştüğünü gösterdi. Sonuç olarak nehirdeki kirlilik arıtma tesisleri tamamlanmasına rağmen beklenen noktaya gelmedi. Bunun nedeni nehre bazı noktasal kirlilik kaynaklarından deşarj yapılması ve arıtma tesislerinin ekonomik nedenlerden dolayı işletilmemesi olabilir.”
"MEVSİME GÖRE DEĞİŞİYOR"
Dursun Yıldız, Ergene’nin kirlilik nedenlerini böyle anlatıyor. Peki ya ne yapılması gerekiyor? Cevabı şöyle: Durumunun nehir boyunca yapılacak incelemelerle tespit edilmesi ve arıtma tesislerinde kontrollerin arttırılması gerekiyor. Nehirdeki kirlilik yükünde tespit edilen mevsimsel değişiklikler su kalitesinin sürekli olarak kontrol edilmesi gereğini ortaya koyuyor.
Ayrıca Ergene Projesi kapsamında OSB’lerdeki atık su tesislerinin arıtma kademesi yükseltilmeli ve çıkışlarına dezenfeksiyon üniteleri yerleştirilmeli. Uzmanlar her bir tesisin farklı kirlilik karakteri taşıyan sularının sınıflandırılarak arıtılması durumunda yüzde 50 düşük maliyetle tesisin tekrar kullanmak üzere geri dönüştürülebileceğini ileri sürüyor. Tüm fabrikalardan toplanan atık suların birbirine karıştırılıp paçal yapılarak arıtma tesislerine getirilmesi durumunda ise ileri arıtma maliyetinin çok yüksek olabileceği belirtiliyor. Bu kapsamda Ergene kirlilik yönetimi planı tekrar ele alınıp değerlendirilmeli.
Fotoğraflar: DHA
