Çocuklarımızın da özel hayatları var

Anne ve babasıyla her şeyi konuşan, her şeyi anlatan, paylaşan çocuklar, günün birinde kendilerine ait özel hayatlarını kurmaya başlarlar. Günlük tutmak, günlükleri şifreli yazmak ve saklamak, odasına kapanmak, telefonu sizden uzakta kullanmak, internette neler yaptığını göstermemek…

Ergenlik dönemi ile birlikte çocuklarımız kendi içlerinde bir dünya yaratmaya başlarlar. Bu ilk başta bizleri rahatsız edebilir ama saygı duymamız gerekiyor. Kabul edelim ki çocuklarımızın da özel hayatları var, tıpkı bizim gibi…

Mahremiyet hakları

Psikologlar, çocukların mahremiyet hakkının son derece normal olduğunu belirtiyorlar. Bu süreç onların kişiliklerinin ve karakterlerinin oturması için son derece önemli ve gerekli. Yaklaşımımızla onların mahremiyetlerine saygı duyduğumuzu göstererek güvende olduklarını hissettirebiliriz. Elbette dengeyi kurmalarını da sağlamalı ve neyi ne kadar paylaşmaları gerektiğinin çizgisini onlarla beraber çizmeliyiz.

Özel alanlarını yaratmalarına izin verin

Odasına girip şarkı söylemek, kendisini aynada dans ederken izlemek gibi keşfetme anlarında izlenmekten hoşlanmayacaklardır. Odasının kapısını kapatmasına izin verebiliriz ancak kilitlemesine müsaade etmeyelim. Odasına girerken kapısını çalarak ona ve özel alanına önem verdiğimizi gösterelim. Kapının kilitlenmemesi gerektiğini, acil bir durumda birbirimize ulaşmamız gerekebileceğini anlatalım. Bu onlarla sağlıklı bir denge kurmaya çalıştığımızı göstermenin en etkili yolu olacaktır. Odasında arkadaşlarıyla otururken ise kapıyı açık tutmasını tembihleyelim, gerekçe olarak ses çıkarmalarını da kabul etmeyelim. Ne kadar gürültü yapsalar da kapının açık olması içimizi rahatlatacaktır. Kardeşleriyle aynı odayı paylaşıyorsa, her çocuk için belirli yalnız kalma süreleri belirleyebilir, sırayla odalarında yalnız zaman geçirmelerini organize edebiliriz.

Limitleri siz belirleyin

Internetin olduğu bir dünyada çocukları yanlışlardan ve hatalardan korumak kolay değil. Belirli bir yaşa kadar internette tek başına vakit geçirmesine izin vermemek daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Ayrıca bilgisayar ve telefonlara aile güvenliği uygulamalarını kurarak izin verdiğimiz sitelerde dolaşması için kısıtlama koyabiliriz. Bunu neden yaptığımızı ise açıkça anlatmamız son derece faydalı olacaktır; internette çok tehlikeli insanlar var ve onların evimize, bilgisayarlarımıza ulaşmasına izin vermemeliyiz. Internette biriyle konuşuyorsa bundan bize bahsetmesini, tanımadığı insanlarla iletişim kurmamasını öğütlemeliyiz.

Sohbet edin

Çocuklarımızla sohbet ederek onların hayatlarında olan bitenleri öğrenebilir, genel gidişatı kontrol altında tutabiliriz. Bunun için ucu açık sorular kullanabiliriz. Eğer bir sıkıntısı olduğunu hissedersek bunu açıkça belirtebiliriz; “Moralin bozuk gibi, okulda seni üzen bir şey mi oldu?” Açık davranmak, çocukların da bize karşı aynı şekilde yaklaşması için cesaret verecektir. Belki her şeyi anlatmayacaktır ama en azından konunun genel olarak ne hakkında olduğunu öğrenebiliriz. İyi bir dinleyici olmak, fikir vermek, çözüm önerisi sunmak sohbetler sırasında izlenmesi önemli yöntemlerdir. Bir ebeveyn olduğumuz kadar arkadaş da olabiliriz. Bu sayede ihtiyaç duyduklarında bizimle konuşabileceklerini öğrenirler.

Artık yalnız başına banyo yapmak isteyebilir

Doğduğu günden bu yana her anını paylaştığımız çocuklarımızın birden bire banyo yaparken bizi yanlarında istememeleri elbette garip gelecektir. Ancak buna saygı duymamız gerekiyor. Öte yandan banyoda yalnız kalmak istemeleri yine de bize ihtiyaç duymayacakları anlamına gelmez. Herhangi bir kaza ihtimaline karşı banyo yaparken kapının aralık kalmasının neden gerekli olduğunu anlatabiliriz. “Kimse sana bakmayacak ama düşebilirsin, nefes almakta zorlanabilirsin, ayağın kayabilir, her ihtimale karşı seni duyabilelim.” Nedenleri bilmek çocuğun kendini ve mahremiyetini koruyabildiğini hissetmesi açısından önemlidir. Dengeyi kurarken, çizgileri çizerken açık olmak son derece faydalı olacaktır.